Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitimde Psikolojik Hizmetler, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2011
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: UĞUR ÜMMİYE ÖZKAL
Danışman: Metin Pişkin
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:Bu araştırmada üniversite öğrencilerinin sınıf düzeyi ve cinsiyete göre zorbalığa uğramalarının farklılaşıp farklılaşmadığını incelemek ve zorbalığın psikolojik sorunlarla olan ilişkisini araştırmak amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2010-2011 öğretim yılında Ankara’daki bir devlet üniversitesinin sosyal bilimlerle ilgilifakültelerinde okumakta olan 453 öğrenci oluşturmuştur. Katılımcıların yaşortalaması 20.59 (s=1.80) ve yaşranjı 18-28’dir. Veriler, araştırmacı tarafından geliştirilen Üniversite Öğrencilerinde Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği ve Kısa Semptom Envanteri ile toplanmıştır. Verilerin analiz edilmesinde SPSS programından yararlanılmış; korelasyon analizi, ilişkisiz ölçümler için Mann Whitney U-Testi ve ilişkisiz ölçümler için Kruskal Wallis H-Testi yapılmıştır. Yapılan analizler sonucu elde edilen bulgular üniversite öğrencilerinin %17’sinin zorbalığa uğradığını göstermektedir. Farklı zorbalık boyutlarına göre incelendiğinde ise üniversite öğrencilerinin en çok ideolojik zorbalığa ve dışlama yoluyla zorbalığa uğradıkları görülmektedir. Üniversite öğrencileri arasında akran zorbalığına uğrama açısından cinsiyete göre anlamlı bir fark gözlenmemiştir. Alt boyutlara göre incelendiğinde söylenti yayma, cinsel zorbalık, ideolojik zorbalık ve siber zorbalık açısından cinsiyete göre bir farklılık gözlenmezken erkek öğrencilerin dışlama ve fiziksel zorbalığa kızlardan daha fazla uğradığı sonucu elde edilmiştir. Üniversite öğrencileri arasında en fazla zorbalığa uğrayanların 4.sınıflar olduğu ve 1.sınıf öğrencilerinin diğer tüm sınıf düzeylerinden daha az zorbalığa uğradıkları sonucu elde edilmiştir. Alt boyutlara göre incelendiğinde ise yine 1.sınıf öğrencilerinin tüm alt boyutlarda en az düzeyde zorbalığa uğradıkları görülmektedir. Fiziksel zorbalığa 2.sınıf öğrencilerinin, söylenti yayma türü zorbalığa ise 3.sınıf öğrencilerinin en fazla uğradığı; dışlama, ideolojik zorbalık, cinsel zorbalık ve siber zorbalığa ise 4.sınıf öğrencilerinin en fazla uğradıkları görülmektedir. Üniversite öğrencilerinin zorbalığa uğraması ile yaşadıkları psikolojik sorunlar arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler olduğu görülmüştür. Buna göre zorbalığa uğrama toplam puan ve alt boyutları ile kaygı, depresyon, olumsuz benlik, somatizasyon ve düşmanlık duyguları alt boyutları birlikte artmaktadır. Akranları tarafından zorbalığa uğramanın üniversite öğrencilerinin yaşadığı psikolojik sorunlarla ilişkili olduğu görülmüştür.AbstractThe aim of this study is to examine whether the university students’ exposure to bullying differs according to their grade levels and gender and to search the relationship between bullying and psychological problems. The participants are 453 students who attend to the humanities of a university in Ankara in 2010-2011. The participants’ ages differ between 18 and 28 with the mean age of 20.59 (s=1.80). Data was collected with the “Bullying Scale for University Students” which was developed by the researcher and “Brief Symptom Inventory”. For the analysis of the data correlation, Mann Whitney U-Test and Kruskal WallisH-Test were used. Results indicate that 17% of the university students were exposed to bullying. And if it is examined at different levelsof bullying, it can be deduced that university students are mostly exposed to isolation and ideological bullying. The results revealed no significant difference in exposing to peer bullying in terms of gender among university students. There is no difference in terms of gender in rumour spreading, sexual bullying, ideological bullying and cyber bullying whereas it is concluded that male students are exposed to isolation and physical bullying more than female ones. It has been found that fourth year-students are the ones who are exposed to bullying more than all others and first year-students are exposed to bullying less than all others. It has been foundthat second year-students are mostly exposed to physical bullying; third year-students to rumour spreading; and fourth year-students to isolation, ideological bullying, sexual bullying and cyber bullying. The results revealed that there is a significant correlation between the students’ being exposed to bullying and their psychological problems. Consequently, being exposed to bullying and its different forms are positively correlated with anxiety, depression, negative self-perception, somatization and hostility subscales. It is concluded that the university students’ psychological problems and their being exposed to peer bullying are correlated with each other.