Ekosistem hizmetleri arasındaki bağlantılılığın peyzaj planlama süreci açısından değerlendirilmesi: Şanlıurfa Karacadağ örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: KEVSER SENA CEYLAN

Danışman: NİLGÜL KARADENİZ

Özet:

21. yüzyılın önemli konulardan biri, artmakta olan dünya nüfusunun ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli ve güvenilir temel ekosistem hizmetlerinin sağlanmasıdır. Toplumların ihtiyacı karşılanırken aynı zamanda doğal sistemlerin sürdürülebilirliğinin sağlanması ve böylelikle ekosistem hizmetlerinin dengeli bir şekilde işlemesi, esnek peyzajların planlanmasına bağlıdır. Ekosistem hizmetleri yaklaşımının peyzaj planlama sürecinde kullanılması konusunda küresel ve ulusal ölçekte eksiklikler bulunmaktadır. Bunun yanında gerçek dünyada işleyen çoklu ekosistem hizmetleri arasındaki bağlantılılığın planlama sürecinde nasıl kullanılacağı ve dolayısı ile esnek peyzajlar yaratılmasında nasıl ele alınacağı konusu irdelenmesi gereken temel bir problem alanı olarak öne çıkmaktadır. Öte yandan böylesi bir konu, bozkır ekosistemleri gibi kıymetli ancak kırılgan olan sistemlerin sağlıklı işleyebilmesi için peyzaj planlama sürecine dâhil edilebilecek bir araçtır. Tez çalışması kapsamında tedarik hizmetleri, düzenleyici hizmetler ve kültürel hizmetler çok katmanlı bir yapı ile değerlendirilmiş ve Şanlıurfa Karacadağ bozkırları için çoklu ekosistem hizmetleri ağı oluşturulmuştur. Ağ içinde yüksek bağlantıya sahip olan düğüm noktalarının her birine, ekosistemdeki esnekliği destekleyici ve peyzaj planlama sürecinde yönlendirici olabilecek görevler atanmıştır.