Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AHMET ERKAM SELVİ
Danışman: ÖMER ACAR
Özet:Bu çalışmada dilbilimin bir kolu olan karşıtsal çözümle metoduyla Arapça ve İngilizcedeki edilgen yapı formlarını incelemeye çalıştık. Dilbilim kavramının anlatılmasıyla giriş yaptığımız çalışmamızın birinci bölümünde Arap dilindeki edilgen yapıları, ikinci bölümde İngiliz Dilindeki edilgen yapıları inceledik. Üçüncü bölümde ise söz konusu iki dilin edilgen yapıları arasındaki benzerlik ve farklılıklarını ortaya koyduk. Böylece farklı uyruklu öğrenciler tarafından öğrenilmek istenen hedef dildeki edilgen çatıdaki karşılaşılması muhtemel zorlukları tespit etmeye çalıştık. Bu zorlukları aşabilmek için birkaç çözüm önerisi sunarak hedef dil öğrenimi ve kazanımı esnasında yapılan tercümelerin ve eğitimlerin daha işlevsel, anlaşılabilir ve faydalı olacağı neticesine ulaştık. Arapça edilgen yapıların açıklanmasında temel olarak Mustafa el-Galâyînî, Câmiu’d-Durûsi’l-Arabiyye ve Soner Gündüzöz, Ömer Acar, Tahirhan Aydın ve Hacı Yılmaz’ın kaleme aldığı İlahiyat Fakülteleri İçin Arapçaya Giriş 1-2; İngilizce edilgen yapılarla ilgili Randolph Quirk, Sidney Greenbaum, Geoffrey Leech ve Jan Svartvik’in telif ettiği A Comprehensive Grammar of the English Language ve John Eastwood’un kaleme aldığı Oxford Guide to English Grammar adlı kitaplardan yararlandık. Arapça ve İngilizcedeki edilgen çatıların örnek cümlelerini olabildiğince dilbilim kitapları, ders kitapları, tefsir kitapları, belâğat kitapları, edebiyat kitapları, bilim kitapları, gastronomi kitapları, gazeteler, dergiler, sosyal medya kaynakları, romanlar, hikâyeler, internet site haberleri, atlaslar, ansiklopediler, sözlükler, dil sınavları, ürün tanıtım paketleri ve katalogları, fıkralar, deyimler, atasözleri, hadisler, resmi evraklar, görsel ve işitsel tabanlı belgeseller, filimler, şarkılar, elektronik oyunlar ve klasik eserler gibi çeşitli kaynaklar üzerinden vermeye çalıştık. Kısacası yaşayan dil nerdeyse oradan örnek cümleler toparlamaya gayret ettik. Bunların yanı sıra Kur’ân-ı Kerîm’in hem kendisinden hem İngilizce tercümesinden alınan cümlelerle çalışmamızda edilgen yapıların örneklendirilmesini yaptık. Bu çalışmanın sonucunda farklı dil ailelerine mensup her iki dildeki edilgen çatıların, kimi durumlarda benzer şekilde kullanıldıkları kimi durumlarda ise tamamen farklı kullanıldıkları neticesine ulaştık. Çalışmamızın, hedef dil kazanımına, eğitimine ve tercümesine olumlu yönde fayda sağlayacağını ve özellikle söz konusu her iki dilden birine vakıf olan bireyin ya da öğrencinin hedef dili daha kolay öğrenmesine yardımcı olmasını umut ederiz.