Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖZGE CANDAN
Danışman: TEVHİDE SEL
Özet:Diabet bir metabolizma hastalıgıdır. Diabetlilerde pankreas çok az insülin üretir veya hiç üretmez ya da üretilen insüline hücreden yanıt gelmez. Kanda glukoz artar. Koenzim Q10 oksidatif fosforilasyonda elektron tasıyıcı görevi olan vitamin benzeri bir maddedir. Koenzim Q10'un redükte formu, hidrokinon ( ubiqinol denir) potansiyel lipofilik bir antioksidandır. Diabette olusan oksidatif strese karsı koenzim Q10'un antioksidan etkisinin izlendigi bu çalısmada serum lipid profili ve plazma MDA düzeylerindeki degisime bakılması amaçlanmıstır. Diabette etkilenen organlardan biri olan böbregin fonksiyonlarının degerlendirilmesi amacıyla serum üre ve kreatinin degerleri incelenmistir. Kan seker düzeyindeki degisimlerle diyabet tanısı ortaya konularak, serum insulin miktarlarına da bakılmıstır. Bu çalısmada 31 rat kullanılmıstır ve ratlar 4 gruba ayrılmıstır. Kontrol grubu, 7 ratdan olusmustur ve 3 haftalık deneme boyunca standart yemle beslenmistir. Q10 grubu da yine 7 ratdan olusmustur ve deneme boyunca standart yemle beslemenin yanında 10mg/ml sıvı yag konsantrasyonundaki CoQ10 her gün sonda ile dogrudan midelerine verilmistir. Diabet grubundaki hayvanlara diabet olusturmak için streptozotosin 65mg/kg canlı agırlık hesabı tek doz enjeksiyonu intraperitonal verilmistir. Diabet + Q10 grubunda, CoQ10 ile birlikte hayvanlara diabet olusturmak için streptozotosin 65mg/kg canlı agırlık hesabı tek doz enjeksiyonu ile intraperitonal verilmistir. Çalısmada tüm gruplarda kanda glukoz, insülin, kolesterol, trigliserit, HDL-C,LDL-C, üre, kreatinin ve malondialdehit seviyelerine bakılmıstır. Ratların lipid profilinde ise, kolestrol, trigiliserid, HDL-C ve LDL-C düzeylerine bakılmıstır. Kontrol grubu kolestrol, trigiliserid, HDL-C ve LDL-C düzeyleri sırasıyla 43 ± 2.2; 40 ± 7.2; 36 ± 2.4 ve 20 ± 2.2 mg/dl olarak bulunmustur. Q10 grubunun sırasıyla 48 ± 2.6; 39 ± 9.5; 31 ± 1.1 ve 16 ± 2.9 mg/dl; Q10+diabet grubunun 55 ± 4.5; 54 ± 29.5; 29 ± 2.1 ve 16 ± 1.2 mg/dl; diabetli grubun ise 49 ± 4.1; 26 ± 5.1; 24 ± 1.9 ve 16 ± 3.8 mg/dl olarak bulunmustur. Serum HDL-C düzeyleri diabetli diger gruplara göre daha düsük bulunmustur (p< 0.05). Kontrol, Q10, Q10+diabet ve diabetli ratlara ait plazma MDA sonuçları sırasıyla 8.8 ± 0.5 nmol/ml; 8.4 ± 0.5 nmol/ml; 7.9 ± 1.1 nmol/ml ve 8.0 ± 0.9 nmol/ml olarak ölçülmüstür. MDA düzeyleri arasında bir farklılık bulunmamıstır. Açlık kan sekerleri çalısma sonunda (21.gün) Kontrol 97 ± 2.2, Q10 101 ± 2.9, Q10+Diabet grubu 492 ± 20.5, diabet grubunda ise 538 ± 12.7 mg/dl olarak bulunmustur ve istatistik önem tasımaktadır. (p<0.001). Sonuç olarak, streptozotosin uygulamasından sonra diabet olusan ratlarda deneme boyunca polifaji, polidipsi, poliüri ve stabil hiperglisemi gözlenmistir. Analiz edilen parametrelerden serum üre düzeyleri diabet ve Q10+diabet gruplarında canlı agırlık kayıplarıyla uyumlu olarak artıs gözlenmistir. Q10 verilen grupta diabetli gruba göre canlık agırlıktaki düsme ve HDL kolesteroldeki düsme daha azdır. Q10'un diabette serum insülin ve glukoz düzeyleri üzerine bir etkisi yoktur.AbstractDiabetes is a disorder of metabolism. In people with diabetes, however, the pancreas either produces little or no insulin, or the cells do not respond appropriately to the insulin that is produced. Glucose builds up in the blood, overflows into the urine, and passes out of the body in the urine. Thus, the body loses its main source of fuel even though the blood contains large amounts of glucose. Coenzyme Q (CoQ) is a vitamin-like substances with an essential function as an electroncarrier in oxidative phosphorylation process. CoQ10 in its reduced form as the hydroquinone (called ubiquinol) is a potent lipophilic antioxidant. The aim of the study was to test the hypothesis that Q10 can lower blood glucose concentrations and/or diminish insulin requirements in patients with Type 1 DM and in addition to investigate whether Q10 has any impact on lipid profile, and/or the wellbeing of the diabetic patients. Kidney is one of the organs effected from diabetes oto determine the function of the kidneys, serum urea and creatinine levels were investigated. Rats divided into 4 groups, control group consists 7 rats. All rats were fed with standart rodent feed throughout the study. Q10 group consists of 7 rats. Besides standart feed this group were fed with Q10 in the concentration of 10 ng/ml oil through gavage. In diabetes group 65 mg/kg STZ administered by intraperitoneal injection. In diabetes+Q10 group, besides daily Q10 a single dose of 65 mg/kg STZ administrate intraperitoneally. In all groups levels of glucose, insulune, cholesterol, triglyceride, HDL-C, LDL-C, urea, creatinine and MDA were analysed. Lipid profile of rats, cholestrol, trigilyseride, HDL-C and LDL-C levels were analysed. Control group is cholestrol, trygilyserid, HDL-C and LDL-C levels were 43 ± 2.2; 40 ± 7.2; 36 ± 2.4 and 20 ± 2.2 mg/dl. Q10 group?s were 48 ± 2.6; 39 ± 9.5; 31 ± 1.1 and 16 ± 2.9 mg/dl; Q10+diabetes group?s were 55 ± 4.5; 54 ± 29.5; 29 ± 2.1 and 16 ± 1.2 mg/dl; diabetes group?s were 49 ± 4.1; 26 ± 5.1; 24 ± 1.9 and 16 ± 3.8 mg/dl. The diabetic groups HDL-C levels were lower than other groups. The MDA levels of Control, Q10, Q10+diabetes and diabetes group were 8.8 ± 0.5 nmol/ml; 8.4 ± 0.5 nmol/ml; 7.9 ± 1.1 nmol/ml and 8.0 ± 0.9 nmol/ml. There is no differences between groups of MDA levels. The end of the study (21.day) blood glucose levels were control group 97 ± 2.2, Q10 group 101 ± 2.9, Q10+Diabetes gruop 492 ± 20.5, diabetes group 538 ± 12.7 (p<0.001). As conclusion, after administration of STZ in diabetic rats throught the study the clinical signs of poliphagia, polydypsia, polyuria and stable hyperglycemia were observed. In diabet and diabet+Q10 groups the parameters of urea levels elevated in correlation with loss of body weights. In Q10 groups loss of body weigths and increases of HDL cholestrol is less than other groups. And there is no effect of serum insuline and glukoz concentration of diabetes.