Tanrı ve mükemmellik kavramı


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MÜNTEHA BEKİ

Danışman: MEHMET SAİT REÇBER

Özet:

Tez, giriş, üç bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Giriş bölümünde Tanrı hakkında düşünürken mükemmellik kavramının neden makul bir çıkış noktası ya da yöntem olabileceği üzerinde durulmuştur. Birinci bölümde, mükemmellik kavramının ne olduğu ve neyi gerektirdiği ele alınmıştır. Bu bağlamda birtakım kavramlar ve bunların mükemmellikle olan ilişkisi felsefi olarak irdelenerek mükemmelliğin kavramsal çerçevesi ortaya konulmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde, bu çerçeveye bağlı olarak mükemmel bir varlığın tabiatının nasıl olması gerektiği üzerinde durulmuştur. Böylece, mükemmel bir varlığın tabiatını oluşturan niteliklerin neler olduğu, bu niteliklerin mükemmellik sezgisine bağlı kalarak ontolojik ve semantik statüsünün nasıl olması gerektiği ve sınırlı olup olamayacağı tartışılmıştır. Üçüncü bölümde, mükemmel niteliklere sahip olmanın böyle bir varlığın varoluşsal gerçekliğini gerektirip gerektirmeyeceği üzerinde durulmuştur. Bu bölümde, mükemmellik kavramıyla Tanrı’nın varlığını kanıtlamaya çalışan bir akıl yürütmenin ontolojik kanıt tartışmaları dikkate alınarak ne ölçüde sağlam olduğu ele alınmıştır. Sonuç bölümünde ise, Tanrı tasavvurunun oluşturulmasında son derece önemli olan mükemmelliğe dair rasyonel sezgilerimizin Tanrı’nın nasıl bir mahiyete ve varlığa sahip olduğunu temellendirme noktasında önemli bir zemin sağlayabileceği üzerinde durulmuştur.AbstractThe thesis consists of three chapters and a conclusion. The introductiondiscusses why the concept of perfection could be a reasonable starting point or amethod when contemplating God. The first chapter includes the definition ofperfection and its requirements. In this context, various other concepts and theirrelation to perfection are examined, thereby presenting the conceptual framework forperfection. In the second chapter, the discussion is on how the nature of a perfectbeing could be within this framework. Thus, the discussion entails which qualitiescould constitute a perfect being; how, adhering to the intuition of perfection, theontological and semantic status of these properties could be; and whether they couldbe limited or not. The third chapter focuses on the discussion whether having perfectqualities necessitates the existential reality of such a being. This chapter addressesthe question how strong the argument that is trying to prove the existence of God bythe concept of perfection could be, taking account of the discussions of ontologicalproof.The conclusion points out how our rational intuitions on perfection, which arevery significant when constituting the conception of God, could provide ajustificatory ground for the existence and nature of God.