Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HATİCE DUYGU BANKOĞLU
Danışman: OZAN ZENGİN
Özet:Bu tez çalışmasının konusu, Türkiye'deki kalkınma odaklı bölge anlayışının değişimi ve örgütlenmesidir. Türkiye'deki kalkınma odaklı bölge anlayışı, gelişim ve değişim süreçlerinden geçerek örgütlenmede de değişimler ortaya çıkarmıştır. Bu kapsamda, tezin temel problemini bu gelişim ve değişim süreçlerinin incelenmesiyle örgütlenmedeki değişimlerin açıklanması oluşturmaktadır. Tez kapsamında, kalkınma odaklı bölge anlayışının değişimi ve örgütlenmesi üç bölümde incelenmektedir. Birinci bölümde, bölge, bölgecilik, kalkınma kavramlarından ve bölgeselleşme eğiliminden; bölgenin ayırıcı niteliklerini ortaya koyan dört temel eksenden; bölgeyi ve örgütlenmeyi içeren homojen, polarize ve plan bölge kavramlarından yararlanılarak sosyoekonomik ilişkiler temelinde kalkınma odaklı bölgeye ilişkin kavramsal çerçeve çizilmektedir. İkinci bölümde, Türkiye'de planlı ulusal kalkınma odaklı bölge anlayışının değişimi ve örgütlenmesi, Cumhuriyet öncesi bölge farklılıklarının oluşumundan başlayarak, Cumhuriyet'in kuruluş yılları, liberal ekonomi ekseninde gelişen bölge anlayışı, planlı ulusal kalkınma dönemine geçiş ve Devlet Planlama Teşkilatı'nın kurulmasıyla 1980'lere kadar devam eden gelişimi ile incelemektedir. Üçüncü bölümde, 1980'li yıllarda Dünya'da bölgelerin öne çıkmasıyla gelişen Türkiye'de kalkınma odaklı bölge anlayışında yeni arayışlar ve örgütlenme incelenmektedir. Bu bölümde bölge anlayışı ve örgütlenmesi, neoliberal politikalar, Avrupa Birliği politikaları ve 2018 yılının yarısından itibaren gündemde olan Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçiş olmak üzere üç değişim dönemi ile incelenmektedir. Bu değişimlerle ortaya çıkan örgütlenmenin açıklanmasına, tezin ekler kısmında sunulan şemalar katkı sağlamaktadır. The subject of this thesis is change and organization of region concept that focused on development in Turkey. This region concept brought out differences in organization by passing through progressive and transitional processes. In this context, main problem of the thesis is explaining the changes in the organization of the region concept by these processes. Within the scope of thesis, change and organization of the region concept were examined in three chapters. In the first chapter, the conceptual framework of region was clarified on the basis of socio-economic relations with the terms of region, regionalism, and development, and the trend of regionalisation, four main axes that demonstrated characteristics of the region, and the terms of homogeneous, polarized, and planning-programming region. In the second chapter, the change and organization of planned national region were examined starting from the formation of regional differences before the Republic of Turkey, foundation years of the republic, region concept on liberal economic axis, passing to planned national development period, and the progress until the 1980s by the establishment of State Planning Organization. In the third chapter, new quests and organization on the region concept that focused on development in Turkey were examined starting from 1980s. The concept and organization of region were investigated in three periods as neoliberal policies, European Union's policies, and the transition to presidential government system from half of the 2018. Schemes which are in the attachments contributed explaining the organization of the region concept.