Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Biyoteknoloji Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: CANAN YÜKSEL ÖZMEN
Danışman: Ali Ergül
Özet:
Asma (Vitis vinifera L.), kurağa kısmen yüksek tolerans göstermektedir. Filoksera (Phylloxera vastatrix radicicola) zararı, bağcılık yapılan alanlarda amerikan asma anaçlarının kullanımını zorunlu hale getirmiştir. Bununla birlikte asma kurağa yüksek tolerans göstermesine karşın, birçok anacın kurağa toleransı genellikle önemli derece düşüklük göstermektedir ve bu durum kurak alanlarda bağcılıkta kalite ve verim kaybına neden olmaktadır. 110R, 140Ru, 99R gibi bazı anaçlar, kurağa daha toleranslı bulunurken, 5BB, 5C, SO4 gibi anaçların kurak toleransı yönünden V. vinifera' ya oranla daha zayıf olduğu olduğu bildirilmektedir. Kurağa toleranslı Vitis vinifera L. çeşidi ile toleransı düşük asma anacının, kök transkriptomlarını/transkriptom ifadelerini karşılaştırmak, üzümde kurağa toleransla ilişkili moleküler temellerin anlaşılmasında önemli bulgular sağlayacaktır. Bu araştırmada, esas olarak yaprak-tane transkriptlerinden geliştirilen Affymetrix Vitis Genome Array (Gen chip) (ver. 2.0) kullanılarak, kuraklık stresine maruz bırakılan Cabernet Sauvignon (Vitis vinifera L.) çeşidi ve Kober 5BB (V. berlandieri X V. riparia) anacının kök transkriptomları karşılaştırılmış ve 5BB anacında; ifade farklılığı olan 1925 (807 ifadesi artan ve 118 azalan), CS çeşidinde 1279 (745 ifadesi artan ve 534 azalan) adet transkript belirlenmiştir. Kuraklık stresine karşı kökte indüklenen transkriptler çeşit ve anaçta karşılaştırıldığında önemli farklılıklar gözlemlenmiştir