ABD`de lobicilik ve İsrail lobisinin ABD dış politikası üzerindeki etkisi ve rolü


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2015

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ALİ ÜMİT GÖNÜLAL

Danışman: GÖKHAN ERDEM

Özet:

Lobicilik, günümüz dünyasında siyasal karar vericileri etkileyerek toplumların kısa ve uzun vadeli çıkarlarını istedikleri doğrultuda yönlendirebilme potansiyeline sahip bir kesimdir. Ancak, lobiciliğin başta ABD olmak üzere günümüzde kazandığı karmaşık yapı, yeterince şeffaflığın olmadığı siyasal sistemlerde genel toplum çıkarları aleyhine sonuçlar verebilmektedir. ABD siyasal sistemi, sisteme yön veren tarihi gelişmeler, güçler ayrılığının önemi ve adem-i merkeziyetçi yapısıyla dünya`da özgün bir oluşumu temsil etmektedir: Bu bağlamda, bu sistemde karar verici organlar lobi gruplarının etkisine açık birimler haline gelmektedir. Diğer yandan, lobilerin varlığı toplumu oluşturan tüm grupların tezlerini kanun yapıcılara anlatabilmeleri ve etki yapabilmeleri açısından önemli olsa da finans ve organizasyon açılarından güçlü lobiler iç politika`da etnik grupların siyasi katılımını yüksek tutarak, politikaların kendi hedefleri doğrultusunda yönlendirmesini sağlamaktadır. İsrail lobisi, bu yapıyı iyi değerlendirerek ve ekonomik, kültürel ve sosyal açıdan Amerikan toplumu ile diğer gruplara göre daha iyi bütünleşerek politik süreçteki etkinliğini güçlendirmiş, tezlerinde Amerikan toplumunun önemli desteğini almayı başarmıştır. Bu çerçevede, İsrail lobisi amacını İsrail'in yaşaması ve varlığı için kayıtsız şartsız destek olarak koyduğu için nadiren başarısız olsa da süreç içinde ABD dış politikaların yönünü İsrail yönetimlerinin istediği doğrultuya çevrilmesinde önemli rol oynamaktadır.Bu bağlamda, kronik hale gelen Ortadoğu sorunu büyük ölçüde lobinin desteklediği İsrail hükümetlerinin politikalarıyla çözümsüz kalmakta, bölgede petrol321üreticisi Arap ülkeleriyle ekonomik ilişkileri bulunan Amerika bu alandaki potansiyellerini tümüyle kullanamadığı gibi Arap ülkeleri ve birçok gelişmekte olan ülke nezdindeki imajını düzeltememekte, bu sorun giderek terörizmin yaygınlaşmasına yolaçarak ABD‟ye tehdit oluşturduğu gibi dünya barışını da riske atmaktadır. ABD`nin bölgede İsraille yaptığı ittifak`dan sağladığı stratejik yararlar gözardı edilmemekle birlikte, kalıcı barış ortamının sağlanamamasının verdiği zararlar çok daha önemli görünmektedir. Sonuçta, İsrail lobisinin savunduğu ve benimsediği politikalar çözümsüzlüğe neden olarak hem ABD ve bizatihi İsrail için ve hem de uluslararası barış süreci açısından maliyeti yüksek riskler ortaya çıkarmaktadır.AbstractIn todays world, lobbying has become a powerful activity, influential over the decision makers to achieve their goals, thus has effects over the numerous interests of the public in many aspects of the life. Considering these positive/negative effects over the public life, lobbying should be evaluated in a wide spectrum, ranging from its varieties and how it can be influential in a democratic system. The current complicated structure of lobbying sector mostly observed in USA, may lead to adverse consequences in the decision making process, particularly in the political systems lacking transparency.In this respect, USA political system has a sui generis structure in the world with its peculiar historical background, the balance and checks system, decentralized regime: Political decision making process is quite open to the influence of lobbies based on constitutional rights and philosophy founding the country. In a two-party system, the lobbies have a key role to provide a way to the groups and people who are not represented in ideal terms at the Congress. However, the lobby groups with high organizational capacity and financial power have advantages over the other groups at the starting point.Israil lobby has used this advantageous environment favoured by the exceptional ability of US Jewish community that has integrated better with the American society relative to other groups in social, economic and cultural aspects, thus fortified it's efficiency in the political process, and can take considerable support of public when advocating its cases. When it comes to domestic political climate, the major concern of the politicians to win the elections has prepared a fertile environment for the ethnic lobbies. Israel lobby successfully can take results in this323system while facing failure in rare instances, thus can be effective on changing the course of USA foreign policies.The longstanding disputes of Middle East lead to a deadlock while the stakes of USA particularly related to the oil and economic natured relationships with Arab countries remain under risk. In sum, the failure of the peace attempts distorts the image of America particularly with the Arab and Islam countries, thus increasing the potentials of risks for world peace. The role of the lobby should be emphasized in this juncture.