Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: TUĞÇE KOZAN
Danışman: FATİH RUKANCI
Özet:Yazma eserler, toplumların sahip olduğu kültürel mirası ortaya koyması ve gelecek nesillere aktarması açısından çok değerli ve önemli kaynaklardır. Bu kaynaklar, aynı zamanda içerik açısından baĢta din, dil, sanat, tarih ve edebiyat alanları olmak üzere pek çok bilim dalına ait önemli bilgiler bulundurmaktadır. Türkiye‟de bulunan yazma eserler çoğunlukla kütüphanelerde araĢtırmacıların ve ilgililerin yararına sunulmaktadır. Bu kütüphaneler, sahip olduğu yazma eser koleksiyonlarını koruma ve onarmanın yanı sıra bu kültürel zenginliği ve bilgi birikimini teknik olarak tanımlama, ihtiyaç duyan kullanıcılarına ulaĢtırma ve eriĢime sunma iĢlerinden de sorumludur. Yazma eser kütüphaneleri, diğer kütüphane türlerinde olduğu gibi dermesinden personeline, bina özelliklerinden kullanıcı hizmetlerine kadar tüm unsurları ile bir organizasyonu oluĢturur. Bu organizasyonu oluĢturan unsurların kütüphane standartlarına göre düzenlenmesi, yazma eser kütüphanesi koleksiyonlarının uygun koĢullarda korunması ve onarımını, uluslararası standartlara uygun olarak tanımlanmasını ve bilgi eriĢim sistemleri üzerinden tüm kullanıcıların eriĢimine sunulmasını sağlayacaktır . ÇalıĢmamızda, Türkiye‟de yazma eser kütüphanelerinin organizasyonunda yaĢanan sorunları ortaya koyarak gelecekte yapılacak yazma eser kütüphaneciliği çalıĢmaları için fikir ve önerilerde bulunmak hedeflenmiĢtir. Bu doğrultuda Ġstanbul‟da Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi ile Almanya‟nın Münih kentinde bulunan Bavyera Devlet Kütüphanesi Yazma Eserler ve Erken Baskı Kitaplar Bölümü‟nde yerinde inceleme alan çalıĢması yapılmıĢtır. Kütüphane yöneticileri ve uzman personeli ile yapılan görüĢmelerde kütüphanelerin organizasyonları hakkında bilgi toplanmıĢtır. Genel olarak ulaĢılan sonuca göre, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı, Yazma Eserler Kurumu BaĢkanlığı‟nın kurulması ile birlikte yazma eserlerin korunması, restorasyonu ve kullanıma sunulması konusunda önemli giriĢimler gerçekleĢtirilse de yazma eser kütüphanelerini yaĢayan bilgi merkezleri haline getirme sorunu devam etmektedir. Bu durum yazma eser kütüphaneciliğinin standartlardan uzak bir yapıda hizmet vermesinden kaynaklanmaktadır. Sonuç olarak, bilgi eriĢim sistemlerinin hızla geliĢtiği dünyada ülkemizdeki yazma eser kütüphaneleri çağa ayak uydurarak koleksiyonlara sahip olma ve koruma yaklaĢımından daha çok eriĢme ve kullanma yaklaĢımını benimsemeli, yazma eser kütüphaneciliği faaliyet alanlarını oluĢturan organizasyon unsurlarını standartlar çerçevesinde düzenlemelidir.AbstractManuscripts are very precious and important resources in terms of sharing cultural heritage with the community and transferring it to the future generations. These resources also include important information of many disciplines of science regarding primarily the content of religion, language, art, history and literature. Manuscripts in Turkey are mostly provided to the users and researchers in libraries. These libraries are not only responsible for the protection and reparing of the collection of manuscripts but also responsible for the technical defining of the the cultural richness and knowledge and providing those to users who need. Manuscript libraries, like in other type of libraries, form an organization from the staff of the collection and building facilities to user services with all the elements. Arrangement of elements forming this organization based on the library standards lead to the preservation and restoration of manuscript libraries in appropriate conditions, the description of materials in international standards and supporting user access via information technologies. The main goal in our study is to reveal the problems at the organization of manuscript libraries in Turkey and to bring ideas and to make suggestions for the future of manuscripts librarianship. In this regard, field works were carried out at Süleymaniye Manuscript Library in Ġstanbul, Turkey and at Bavarian State Library Department of Manuscripts and Early Printed Books in Munich, Germany. Information about the organizations of libraries were collected by interviews with library managers and expert librarians.According to the obtained general results in the study, although important initiatives have been carried out for preserving, restorating and providing the manuscripts with the establishment of the Republic of Turkey Ministry of Culture and Tourism - Manuscripts Institution Presidency, the problem of inability to make manuscripts libraries active information centres still continue. This situation is caused by the non-standard service structure of the manuscript librarianship. In conclusion, manuscripts libraries should modernize themselves and adopt the idea of more public access instead of conservative approach and they should be rearranged considering the main organization standards of the manuscripts librarianship activities.