Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 4-6 yaş grubu çocukların annelerine yönelik bir aile katılımı programı önerisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HAYRİYE ÇETİNKAYA

Danışman: DİLEK ACER ÇAKAR

Özet:

Bu araştırma; okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 4-6 yaş grubu çocuğa sahip annelerin çocuklarının evde ve okuldaki gelişimlerini desteklemeye ilişkin bilgi düzeylerinin öğretmen ve ebeveyn görüşleri doğrultusunda belirlenerek, bir aile katılımı programı önerisinin hazırlanması amacıyla yapılmıştır. Nitel araştırma desenlerinden temel yorumlayıcı nitel araştırma deseninin kullanıldığı bu araştırmanın çalışma grubunu İstanbul ili Kâğıthane ilçesinde çalışan 20 okul öncesi öğretmeni ve aile katılımı çalışmalarının uygulandığı 6 anasınıfında gönüllü olan velilerinden 28 anne oluşturmaktadır. Araştırma verileri, öğretmenlerle yapılan bireysel görüşmeler ve annelerle yapılan odak grup görüşmeleriyle elde edilmiştir. Görüşme sonuçları doğrultusunda ihtiyaçlar belirlenmiştir. İhtiyaçların giderilmesine yönelik hedefler belirlenip bir eğitim öğretim yılını kapsayan aile katılımı program önerisi oluşturulmuştur. Araştırma sonucunda, annelerin, aile katılımı ifadesinden çoğunlukla, çocuklarıyla birlikte okulda, evde ya da okul dışında etkinlik yapmayı anladıkları; Öğretmenlerin ise çocukla nitelikli zaman geçirilmesi, anne ve öğretmenin tutarlı olarak okuldaki süreci evde de desteklemeleri gerektiğini anladıkları ortaya çıkmıştır. Araştırmaya katılan annelerin yarısının çocuklarının okulunda düzenlenen aile katılımı çalışmalarında yer aldığı, yarısının da yer almadığı görülmüştür. Annelerin çoğunlukla, mutfak etkinlikleri ve çiçek dikme gibi fen etkinliklerinde yer aldıkları görülmüştür. Annelerin aile katılımı çalışmaları konusunda, etkinliklerin daha iyi planlanması, okul ve aile arasında iletişim kopukluğu olmaması, öğretmenin kendilerini bilgilendirmesi ve etkinliklerin sürdürülebilir olması, öğretmenlerin de etkinliklerin ailelerin ilgisi, beklentileri ve yeteneklerine göre planlanması, programda sınıf dışı etkinliklerin de yer alması, sanatsal ve kültürel faaliyetler gibi çeşitli etkinlikleri içermesi, ailelere ve çocuklara yeterli zaman ayrılması, seminer vb. eğitim toplantılarının düzenlenmesi, okulun ilk günlerinde ailelerin bilgilendirilmesi gerektiğine yönelik beklentileri olduğu tespit edilmiştir. Araştırma verileri doğrultusunda beş konu başlığı belirlenmiş ve bu konu başlıklarına ait kazanım göstergeler oluşturulmuştur. Hazırlanan program önerisinde kazanım göstergelere uygun olarak yazılan etkinlikler; grup toplantıları, sınıf dışı etkinlikler, sınıf içi etkinlikler ve hem sınıfta hem evde gerçekleştirilebilecek etkinlikler şeklinde sınıflandırılmıştır. This research has been made to perepare a family participation program proposal by determining the level of knowledge about supporting the development of the children at home and school of the mothers of 4-6 age group children who are going to pre-school education institution in direction of teacher and parent opinions. The study group of this research, which used the basic interpretive qualitative research design from the qualitative research designs, constitutes of 28 mothers and 20 pre-school teachers working in the province of Kağıthane, İstanbul. The research data were obtained by individual interviews with teachers and by focus group interviews with mothers. The needs were determined in accordince with the interview results. The goals that meets the needs were determined and a family participation program proposal was formed covering an academic year. As a result of the research, it has emerged that the mothers mostly understand the family participation statement as conducting a series of activities with their children, at school, at home or outside the school but teachers mostly understand the family participation statement as spending qualified time and supporting the time interrelatedly both at school and home. Half of the mothers who participated in the survey were found to have participated in family involvement activities organized by their children's school, and half of them did not participated. It has been observed that the mothers often take part in science events such as kitchen events and flower planting. It has been determined that mothers has anticipated the need for better planning of family involvement activities, not having lack of communication between school and family, being informed by the teachers and the activities being sustainable, also being planned the activities according to their interests, expectations and abilities by the teachers, the also including extra-class activities in the program, including various activities such as artistic and cultural activities, leaving enough time for families and children, organizing some educatinal meetings like seminars, informing parents in the first days of school. Five subject titles were identified in the direction of research data and the achievement indicators for these subject titles were established. The activities written in accordance with the achievement indicators in the prepared program proposal have been classified as group meetings, in-class activities, out-class activities, and activities that can be performed both at home and at class.