Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NURAY VAROL
Danışman: ASUMAN SUNGUROĞLU
Özet:Lösemi, geleneksel olarak genetik bir hastalık olarak kabul edilmekle birlikte epigenetik mekanizmaların da bu hastalığın etiyolojisinde önemli rol oynadığı bilinmektedir. Epigenetik değisiklikler, DNA sekansında herhangi bir değisiklik olmaksızın gen ekspresyonunun kontrolüne olanak sağlayan değisimler olarak tanımlanmaktadır. Çesitli tiplerde epigenetik mekanizmalar söz konusudur. Bunlar içerisinde en önemli epigenetik mekanizmanın DNA metilasyonu olduğu düsünülmektedir. Uzun yıllardan beri DNA metilasyonunun onkogenezde rol oynadığı öne sürülmektedir. DNA metilasyonu profilindeki değisiklikler solid tümörlerin pek çoğunda ve ayrıca lösemilerde de bildirilmistir. Ökaryotlarda, DNA metilasyonu, sitozin bazının 5. karbonunda meydana gelir ve bu olay DNA metiltransferaz enzimleri tarafından katalizlenir. DNA metilasyonunun kanser gelisimindeki rolü birbirini takip eden bir veya daha çok farklı mekanizma ile açıklanmaktadır. Bu mekanizmalardan biri de tümör baskılayıcı genlerin hipermetilasyon yoluyla inaktivasyonudur. Diğer birçok kanser tipinde olduğu gibi lösemik fenotiplerin ortaya çıkmasında da bu kritik genlerdeki hipermetilasyon rol oynamaktadır. Sitokin sinyalini baskılayan (SOCS)-1 proteini JAK/STAT yolağının negatif regülatörü olup, bu proteinin lökomogenezde önemli rol oynadığı bildirilmistir. Bu çalısmada, AML (akut myeloid lösemi) ve ALL (akut lenfoblastik lösemi)'li hastalarda kanser olusumunda rolü olduğu düsünülen SOCS1 (suppressor of cytokine signalling-1) tümör baskılayıcı geninin metilasyon profilinin çıkarılması amaçlandı. SOCS1 geninin metilasyon durumu MSP(Metilasyon Spesifik PCR) aracılığıyla analiz edildi. Anormal SOCS-1 gen metilasyonu 21 AML hastasının 10'unda tespit edilirken (p<0.001), 29 ALL hastasının 2 tanesinde tespit edildi (p>0.05). 25 sağlıklı kisiden olusan kontrol grubunun hiçbirinde SOCS-1 geni metilasyonu gözlenmedi. Sonuçlarımız SOCS-1 geninin metilasyonunun AML'de önemli rol oynayabileceğini ancak ALL için bu durumun söz konusu olmadığını düsündürmektedir.AbstractLeukemia has traditionally been accepted as a genetic disease, however it is known that the epigenetic mechanisms also play an important role in the etiology of this disease. Epigenetic changes are described as the control of gene expression without changing the DNA sequence. There are different types of epigenetic mechanisms. DNA methylation is considered as the most important epigenetic mechanism. A role for DNA methylation in oncogenesis has been suggested for many years. Changes in methylation profile have been reported in the most types of solid tumours as well leukemias. DNA methylation in eukaryotes occurs at the carbon 5. position of the cytosine and is catalyzed by DNA methyltransferases. The potential contribution of DNA methylation to oncogenesis appears to be mediated by one or more of different mechanisms. One of mechsnisms is the inactivation of tumour suppressor genes via hypermethylation. Hypermethylation of this critical genes play an important role in leukemogenic phenotypes as other types of cancers. The suppressor of cytokine signalling (SOCS)-1 protein is negative regulator of JAK/STAT pathway, which have been reported to play important role in leukemiogenesis. In this study, it was aimed to analyze the SOCS1 gene methylation profile which has been suggested to have a role in cancer formation in AML (acute myeloid leukemia) and ALL (acute lymphoblastic leukemia) patients. The methylation status of SOCS1 gene was analyzed by MSP(Methylation Spesific PCR). Aberrant methylation of the SOCS-1 gene was detected in 10 of 21 AML patients (p<0.001) and in 2 of 29 ALL patients (p>0.05). Non of 25 healthy control subjects showed SOCS-1 gene methylation. Our result suggest that SOCS-1 gene methylation may play an important role in AML but not in ALL.