Bireysel müşterilerin mobil bankacılık kullanım niyetinin teknoloji kabul modeli çerçevesinde incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HACER PAÇAN ÖZCAN

Danışman: ŞENAY SABAH ÇELİK

Özet:

Bu çalışmada, Türkiye'deki bireysel bankacılık müşterilerinin mobil bankacılığı kullanım niyetlerini etkileyen faktörlerin analiz edilmesi amaçlanmakta olup oluşturulan model için Teknoloji Kabul Modeli (TKM) esas alınmıştır. Teknoloji kabul modelinde niyet, tutum, algılanan fayda ve algılanan kullanım kolaylığı değişkenleri kullanılmıştır. Bu değişkenlere ilave olarak araştırma modeline öznel norm, güven ve algılanan risk değişkenleri eklenmiştir. Çalışmada Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) kullanılmış olup anket tekniği ile toplanan 736 katılımcının verileri analiz edilmiştir. İstatistiksel analiz sonuçlarına göre bireylerin mobil bankacılığı kullanım niyeti üzerinde en çok etkisi olan değişkenin kullanıma yönelik tutum olduğu, bireylerin tutumlarını etkileyen öncelikli faktörlerin ise sırasıyla algılanan fayda, güven ve algılanan kullanım kolaylığından oluştuğu görülmektedir. Ayrıca bireylerin algıladıkları kullanım kolaylığının algıladıkları fayda üzerinde anlamlı etkisi bulunmaktadır. Bu çalışma, TKM'den geliştirdiğimiz modelin Türkiye'deki bankacılık müşterilerinin mobil bankacılık kullanım niyetini etkileyen faktörleri teorik olarak öngörebildiğini doğrulamaktadır. Böylece mevcut çalışma sonuçlarının mobil bankacılık hizmetini sunan kurumlar, araştırmacılar ve konuyla ilgilenen diğer kişiler için etkileri olacağı düşünülmektedir. Ayrıca sonuçlar, banka yönetimlerini mobil bankacılığın benimsenmesine yönelik yeni stratejiler geliştirmeleri konusunda teşvik edebilecektir. Anahtar Sözcükler: Mobil bankacılık, Teknoloji Kabul Modeli, güven, algılanan risk, öznel norm, yapısal eşitlik modeli The aim of the study was to analyze the factors affecting mobile banking usage intention of individual banking customers in Turkey. Technology Acceptance Model (TAM) has been taken as the basis for the model created. In the Technology Acceptance Model, variables were intention, attitude, perceived usefulness and perceived ease of use. In addition to these variables, the effects of subjective norm, trust and perceived risk variables on the intention of using mobile banking were also considered in the analysis. Data from 736 participants were analyzed by Structural Equation Model (SEM). According to the results of statistical analysis, it has been observed that attitude has the highest effect on the behavioral intention of mobile banking. The primary factors affecting the attitudes of individuals were perceived usefulness, trust and perceived ease of use respectively. Moreover, it has been stated that perceived ease of use has a significant effect on the perceived usefulness. Accordingly, the study has theoretically confirmed that the model we developed via TAM was able to foresee the factors affecting the intention of mobile banking usage by the customers in Turkey. It has been noted that the results of the study will have implications on the institutions providing mobile banking service, researchers and other relevant parties. In addition, the results will encourage the bank managements to develop new strategies for the adoption of mobile banking. Keywords: Mobile banking, Technology Acceptance Model, trust, perceived risk, subjective norm, Structural Equation Model