Süne mücadelesinde kullanılan farklı alfa cypermethrin dozlarının bazı ekmeklik buğday çeşitlerinde verim ve kalite üzerine etkileri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ERSİN DİLBER

Danışman: MUSTAFA GÜLER

Özet:

Bu çalışmada, süne mücadelesinde kullanılan farklı alfa cypermethrin dozlarının (0, 15, 30, 45, 60 cc/da) bazı ekmeklik buğday (Gerek 79, Bezostaja-1, Bayraktar 2000) çeşitlerinde verim ve kalite üzerine etkileri araştırılmıştır. Ankara-Haymana ekolojik koşullarında 2015-2016 ve 2016-2017 yıllarında iki yıl süreyle tarla denemeleri yürütülmüştür. Araştırma sonucunda; farklı alfa-cypermethrin dozlarının ikinci deneme yılında süne emgi oranı ile Zeleny sedimantasyon değerine etkisi önemli bulunmuştur. Kontrol uygulamasında (0 cc/da) süne emgi oranı % 4 ve Zeleny Sedimantasyon değerleri 35.6 ml iken 60 cc/da ilaç dozunda emgi oranı % 1.4'e düşmüş, Zeleny sedimantasyon değeri 40.7 ml'ye yükselmiştir. Kullanılan ilaç dozlarının ölçülen diğer özelliklere etkisi iki yılda da önemsiz bulunmuştur. Çeşitlerin; birinci yılda bitki boyu, başakta tane sayısı, başakta tane ağırlığı, bin tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, yaş öz (gluten) oranı, düşme sayısı üzerine etkisi önemli bulunurken, ikinci yılda bitki boyu, başakta tane sayısı, başakta tane ağırlığı, birim alan tane verimi, hektolitre, yaş öz (gluten) oranı, Zeleny sedimantasyon değeri ve düşme sayısı üzerine etkisi önemli bulunmuşur. Çeşitlerin başak boyu, hasat indeksi, nem, protein oranı ve süne emgi oranı üzerine etkisi iki deneme yılında da önemsiz bulunmuştur. Çeşit*doz interaksiyonu ise sadece ilk deneme yılında un randımanı üzerine etkili bulunmuştur. Farklı alfa cypermethrin dozlarının Zeleny sedimantasyon değerine etkisinin önemli olduğu ikinci yılda süne emgi zararı da önemli artış göstermiştir. Zeleny sedimantasyon değerinin artan süne zararından mı yoksa artan ilaç dozundan mı etkilendiğinin hem tarla hem de laboratuvar şartlarında yeni araştırmalar ile test edilmesi gerekmektedir. In this study, we investigated the effect of different doses of alpha cypermethrin (0, 15, 30, 45, 60 cc/da) used in sunn pest control in some wheat varieties (Gerek 79, Bezostaja-1, Bayraktar 2000) on yield and grain quality. Field experiments were carried out for a period of two years in 2015-1016 and 2016-2017 in Ankara-Haymana ecological conditions. According to the results, the effect of different alpha cypermethrin on the rate of kernel damage and Zeleny sedimentation value was found to be significant in the second trial year. At 60 cc/da, rate of kernel damage decreased to 1.4 %, and the Zeleny sedimentation value increased to 40.7 ml while the control application (0 cc / da), the rate of kernel damage was 4 % and Zeleny sedimentation values were 35.6 ml, The effect of alpha-cypermethrin doses on other measured properties was found to be statistically nonsignificant in two years. In the first year, the effect of varieties on plant height, grains per spike, grain yield per spike, test weight, thousand kernel weight, amount of gluten and falling number were found significant and also the effect of varieties on plant height, grains per spike, grain yield per spike, test weight, grain yields per square meter, amount of gluten, Zeleny sedimentation value and falling number were found to be significant in the second year. The effect of varieties on spike length, harvest index, moisture, protein content and rate of kernel damage was found to be non-significant in both experimental years. Varieties* doses interaction was found only effective in flour yield in the first trial year. In the second year in which the effect of different doses of alpha cypermethrin on the Zeleny sedimentation value was significant, sun pest damage was also increased. Whether Zeleny sedimentation value is affected by increased sunn pest damage or increased drug doses needs to be tested with new research in both field and laboratory conditions.