Deneysel diyabet oluşturulmuş sıçanlarda b-blokerlerin böbrek dokusuna etkilerinin yapısal düzeyde incelenmesi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HİLAL GÖKTÜRK

Danışman: BELGİN CAN

Özet:

Deneysel Diyabet Oluşturulmuş Sıçanlarda ß- Blokerlerin Böbrek Dokusuna Etkilerinin Yapısal Düzeyde İncelenmesi Diyabetes Mellitus pek çok doku ve organı ilgilendiren sistemik bir endokrin hastalıktır. DM' un uzun dönem komplikasyonlarından birisi de yapısal olarak glomerüllerde hipertrofi, mezangiyumda genişleme, bazal membranlarda kalınlaşma ve fibrozis ile arteriyollerde hiyalinozis ile karakterize diyabetik nefropatidir. DN, son dönem böbrek yetmezliğinin en önde gelen sebebidir ve bu nedenle yüksek insidanslı bir hastalık olan DM ve bunun komplikasyonlarından olan DN ile ilgili yapılacak olan çalışmalar çok kıymetlidir. Hipertansiyon, kalp yetmezliği gibi pek çok kardiyovaskuler hastalık DM' a eşlik edebilmektedir ve bu hastalıklara yönelik uygulanacak tedavinin böbrekler üzerine etkileri de önem kazanmaktadır. Çalışmamızda i.p. olarak 50 mg/kg dozunda verilen STZ ile tip 1 DM indüklenen sıçanlarda seçici olmayan bir ß-bloker olan timololün böbrek yapısı üzerine etkileri ışık mikroskobik ve elektron mikroskobik düzeyde incelenerek değerlendirilmiştir. Böbrek dokusunda DM' un yol açtığı hasar ve timololün bu hasar üzerine olası olumlu/olumsuz etkilerinin gösterilmesi amaçlanmıştır. DM indüklenen grupta IM düzeyinde glomerüllerde hipertrofi, mezangiyumda genişleme, GBM, Bowman kapsülü ve tübüler bazal membranlarda kalınlaşma ve fibrozis, arteriyollerin duvarında hiyalinozis, tübülüs epitel hücrelerinde glikojen birikimi izlendi. Transmisyon elektron mikroskobunda ise podositlerde hipertrofi ve hücre içi organel artışı, podosit ayakçıklarında yayılma ve birleşmeler, filtrasyon yarıklarının kapanması ve aralarındaki süzücü zarın ortadan kalkması, mezangiyum hücre sayısında ve matriksinde artış, GBM' da kalınlaşma, Bowman kapsülü pariyetal epiteli ve bazal laminasında kalınlaşma, kılcal damar lümeninde eritrosit stazı ve inflamatuvar hücre varlığı, aynı zamanda kapillerlerde platelet varlığı, distal tübülüs hücrelerinde vakuolizasyon saptandı. Timolol verilen DM grubunda da bu yapısal değişiklikler gözlenmekle birlikte özellikle glomerül ile ilgili bulgular daha hafif düzeyde idi. Sonuç olarak diyabetin böbreklerde meydana getirdiği hasar üzerine timololün yavaşlatıcı/ durdurucu etkisi olduğu bu bulgular eşliğinde ince yapı düzeyinde gösterildi. Abstract The Structural Analysis of the Effects of ß?Blockers on the Renal Tissues of Rats with Experimental Diabetes Mellitus DM is an endocrine disease which effects so many tissues and organs. One of DM? s long-term complications is diabetic nephropathy which is characterized by glomerular hypertrophy, widening of mesangium, fibrosis and thickening of GBM and arteriolar hyalinosis. DN is a leading cause of end term renal insufficency; thus conducting research studies on DM , which is a highly prevailing endocrine disease in the world, and DN, one of the complications of DM, is of great value. As there are so many diseases of cardiovascular system (CVS) co-existing with DM, such as hypertension and heart failure, the effects of medication of CVS diseases on renal tissue is highly significant. In this study, the effects of thimolol, a non-selective ß-blocker, on the structure of kidneys of rats which were induced with a 50 mg/kg dose of STZ to form Type 1 DM were analyzed and assessed with light and electron microscopes. The damage formed by DM on the renal tissue and the positive and negative response of thimolol to this damage were aimed to be demonstrated. In the DM induced group glomerullar hypertrophy, mesangium expansion, thickening of GBM, Bowman capsule and tubular basal membranes and fibrosis, arteriolar hyalinosis, accumulation of glucogen in epithelial cells of tubules were observed under light microscope. Additionally, under transmission electron microscope, increase in the number of intracellular organelles and hypertrophy of podocytes, effacement and fusion of podocyte foot processes, disappering of filtration gaps and slit-diaphrams, rise in the number of mesangium cells and their matrix, thickening in GBM and parietal epithelial of Bowman? s capsules and basal laminae, erithrocyte stasis and inflamatuary cells and platelets seen simultaneously in capillary lumens, vacuolisation in distal tubular cells were observed. Similar structural changes were also observed in the thimolol administered DM group; however, the findings particularly related to glomerulus were mild. As a result the fact that thimolol has a slowing or halting effect on the damage given by diabetes to renal tissue was shown at ultrastructural level in the light of these findings.