Kent parklarının mekansal özellikleri ile psikolojik iyi olma hali arasındaki ilişkinin irdelenmesi: Ankara Seğmenler Parkı örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ASENA NEBAHAT ÇON

Danışman: HATİCE İLKDEN TAZEBAY

Özet:

Bu tez çalışmasında, kent parklarının mekansal özellikleri ile bireylerin psikolojik iyi olma halleri arasındaki ilişkiyi irdelenmiştir. Tezde, tasarım özellikleri açısından araştırmaya örnek oluşturma niteliği taşıyan Ankara-Seğmenler Parkı çalışma alanı olarak belirlenmiştir. Araştırma Seğmenler Parkı'nın mekansal özellikler bakımından farklılık gösteren 5 bölgesinde yürütülmüştür. İki aşamalı gerçekleştirilen çalışmanın ilk aşamasında, mekansal özelliklerin belirlenmesi amacı ile Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı öğretim elemanlarından oluşan 8 kişilik uzman grubuna anket uygulanmıştır. Bu ankette, araştırmacı tarafından panoramik olarak fotoğraflanan park, 70X100cm boyutlarında posterler üzerinden uzman grup tarafından değerlendirilmiş, "algılanan duyu boyutları mekan tipleri "ne göre 5 grup halinde sınıflandırılmıştır. İkinci aşamada ise, belirlenen 5 farklı bölgede parkın kullanıcısı olan anket katılımcılarının psikolojik iyi olma halleri, park kullanım süresi, sıklığı ve fiziksel, sosyal ve zihinsel aktiviteler kapsamında park kullanım şekilleri saptanmıştır. Her bölgeden toplam 136 katılımcı ile yürütülen araştırmada analizler SPSS 20.0 V istatistik paket programında gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların park kullanım öncesi, sırası ve sonrası duygu durumları ölçülmüş, farklı mekanların katılımcılar üzerindeki etkileri irdelenmiştir. Çalışmanın sonucunda farklı mekansal özellikteki bölgelerin bireylerin kullanım sonrası duygu durumlarına etkisinde istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar saptanmıştır. Ankara Seğmenler Parkı'nın 5 farklı bölgesinin sağlamış olduğu olanakların (fiziksel, sosyal ve zihinsel aktiviteler açısından) bireylerin mekan tercihlerini etkilediği ve her bölgenin benzer aktivitelerde farklı düzeylerde duygu değişimlerine neden olduğu belirlenmiştir.