Siyasal İslamcılığın dönüşümü: Tunus'ta Ennahda örneği

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TUĞBA YÜRÜK

Danışman: ATAY AKDEVELİOĞLU

Özet:

Siyasal İslamcılık 1960’lardan itibaren yükselişe geçen ve Batılı, liberal kapitalist sistem karşısında bir alternatif oluşturma hedefiyle yola çıkmış hareketlerdir. Mısır’da Müslüman Kardeşler, Pakistan’da Cemaat-i İslami ve İran’da Ruhullah Humeyni’nin hareketleri kurucu hareketler olarak ele alınabilir. 1990’lardan itibaren, siyasal İslamcılık Batı karşısında bir alternatif olma idealinden uzaklaşmış ve dolayısıyla ulus-devlet sınırları içerisinde iktidarı ele geçirme stratejisi ile beraber uluslararası sistem ile uzlaşan ılımlı kanat ile sistem-karşıtı bir tutumu sürdüren radikal kanat arasındaki ayrım derinleşmiştir. Bu tezde, radikal ve ılımlı siyasal İslamcı hareketler arasındaki ayrımın, ılımlı kanat siyasal iktidara yaklaştıkça daha da arttığı Tunus’ta Ennahda hareketi üzerinden değerlendirilmiştir. Diğer örneklere benzer biçimde bir şeriat devleti idealiyle kurulmuş olan Ennahda hareketi, Arap Baharı sonrasında Tunus’ta legal siyasete dahil olmuş ve iktidara gelmiştir. Bu süreçte, uluslararası sistemle daha uyumlu bir tutum takınan Ennahda, şeriat gibi hedeflerinden vazgeçmiştir. Bu gelişmelere paralel olarak ülkede radikal İslamcı kanat da giderek kuvvetlenmiş ve nihayetinde Tunuslu Ensar-ül Şeria grubu IŞİD’e (Irak Şam İslam Devleti) katılmıştır. AbstractPolitical Islamist movements have had emerged as an alternative of the Western capitalist world order and have popularized since 1960s. The constituting movements can be listed as the Muslim Brotherhood in Egypt, Jamaat-e Islami in Pakistan and movement of Ruhullah Homeyni in Iran. Beginning from the 1990s, the ideal of being an alternative to the Western order have been disillusioned and moved apart. Therefore, the segregation between the moderate branch which has pursued the strategy of gaining political power in nation-state so that compromised to the Western world order and the radical branch which has continued an anti-systemic approach went deep. This thesis claims that when the moderate branch gets closer to the political power in the nation-state, the disintegration between radical and moderate branches goes deep as it is seen in the case of Tunisia and the leading moderate political Islamist Ennahda movement. As a case, Tunisian Ennahda movement which was emerged with the ideal of shari’a state as their counterparts, became the leading party after Arab Spring. During this process, Ennahda moved apart from its Islamist roots and compromised to the international system. The radical political Islamist groups, at the same time, gain power and finally the Ansar al-Sharia group has joined to ISIS.