Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖZLEM TURHAN İYİDİR
Danışman: RIFAT EMRAL
Özet:İnsülin direnci Tip 2 Diabetes Mellitus etyopatogenezinde anahtar rol oynamaktadır. ?nsülin dısında Glukagon ve Büyüme Hormonunun da Tip 2 Diabetes Mellitus gelisiminde ve progresyonunda rol oynadığına dair kanıtlar vardır. Bu çalısmadaki amacımız tip 2 diyabet gelisiminde glukagon, büyüme hormonu ve IGF-1'in olası rollerini arastırmak, tip 2 diyabetin yalnız bir beta hücre disfonksiyonu değil fakat aynı zamanda endokrin pankreasın genel bir bozukluğunun sonucu olduğunu göstermek, BH ve glukagon salınımıyla iliskili saptanabilen patolojilerin diyabetin gelisiminde olası rolünü ortaya koymaktır. Çalısmaya alınan 100 vakaya oral glukoz tolerans testi yapıldı ve 0, 60 ve 120. dakikalarda insülin, glukagon ve BH'nu bakılmıs ve bazal IGF-1 ölçülmüstür. OGTT sonucuna göre bozulmus glukoz toleransı, bozulmus açlık glukozu, diyabet ve kontrol grubu olmak üzere 4 gruba ayrılmıstır. HOMA skoru BGT grubunda 3,4 , BAG grubunda 4,1 , tip 2 DM grubunda 3,6 ve kontrol grubunda 2,1 olarak hesaplandı. BGT, BAG ve tip 2 DM grubunun HOMA skoru kontrol grubuna göre anlamlı yüksek bulundu (p<0,01). BGT grubunda IGF-1 düzeyi 103 ng/ml, BAG grubunda IGF-1 düzeyi 86 ng/ml ve diyabet grubunda IGF-1 düzeyleri 107 ng/ml kontrol grubunda ise 182 ng/ml olarak saptandı. Kontrol grubunun IGF-1 düzeyleri diğer gruplara göre anlamlı yüksek bulundu (p<0,05). ?nsülin için hesaplanan eğri altında kalan alan açısından gruplar karsılastırıldığında BAG grubunda bu değerin diğer gruplardan anlamlı yüksek olduğu saptandı (p<0,05). BGT grubunda da eğri altında kalan alan kontrol grubundan anlamlı yüksek bulundu (p<0,05). Diyabet grubu ile kontrol grubu arasında fark saptanmadı. Glukagon için hesaplanan eğri altında kalan alan açısından gruplar karsılastırıldığında BGT, BAG ve diyabet gruplarında bu değerin kontrol grubundan anlamlı yüksek olduğu saptandı (p<0,05). BGT, BAG ve diyabet grupları arasında anlamlı fark saptanmadı. Büyüme Hormonu için hesaplanan eğri altında kalan alan açısından gruplar karsılastırıldığında BAG grubunda bu değer diğer gruplardan anlamlı olarak yüksek bulundu (p<0,05). Kontrol grubu ile BGT ve diyabet grubu arasında anlamlı farklılık saptanmadı. Sonuçlarımıza göre insülin direnci ve bunun sonucunda gelisen hiperinsülineminin preklinik dönemde mutad bir bulgu olduğu, diyabetin insülin düzeylerinde düsüse sekonder gelistiği, insülin düzeylerindeki preklinik ve klinik diyabet dönemlerindeki farklılığa karsın hiperglukagoneminin her üç dönemde de gözlendiği ve dolayısıyla diyabete progresyonun belki de önemli bir nedeni olduğu söylenebilir. Öte yandan hem preklinik diyabet hem de diyabetik dönemde IGF-1 düzeylerinin düsük saptanması bu vakalarda daha önce bildirilmis olan BH'nuna dirençle uyum içinde olan bir sonuçtur. BH'nu düzeylerinin yalnız bozulmus açlık glukozu grubunda anlamlı olarak yüksek bulunmus olması, bu grubun diyabete gidis açısından farklı özgün bir alt grubu olusturabileceği ve bozulmus açlık glukozu grubunda açlık hiperglisemisinin önemli bir nedeninin de BH hipersekresyonunun olduğunu düsündürtmektedir. AbstractInsulin resistance plays major role in etiopathogenesis of type 2 diabetes mellitus. Increasing evidence suggests that glucagon and growth hormone (GH) may play role in development and progression of type 2 diabetes. The aim of our study is to evaluate the possible roles of glucagon, growth hormone and IGF-1, to show that type 2 diabetes mellitus is not only a beta cell dysfunction but also develops as a result of failure of all endocrine pancreas and to identify what the roles of pathologic changes in growth hormone and glucagon secretion are in the development of diabetes. An oral glucose tolerance test (OGTT) was performed for all adults conducted for this study. GH, Glucagon and insulin were measured at minutes of 0, 60, 120 and basal IGF-1 was measured also. Participants divided into four groups according to the result of OGTT. These groups were diabetes, impaired fasting glucose (IFG), impaired glucose tolerance (IGT) and control group. Insulin resistance which was calculated as HOMA-IR score was significiantly higher compared to participants with normal glucose tolerance (NGT) those with abnormal glucose tolerance. Plasma IGF-1 levels were significantly lower (p<0,05) in participants those with abnormal glucose toleranse compared to participants in control group. Area under curve calculated for insulin was significantly higher in subjects with IFG (p<0,05). There was significant difference between subjects with IGT and NGT, there was no difference between diabetic subjects and NGT. Area under curve calculated for glucagon was significantly higher in participants with IGT, IFG and diabetes compared to participants with NGT (p<0,05). There was no difference between IGT, IFG and diabetic group. Area under curve calculated for GH was significantly higher in participants with IGT compared to participants with IFG, DM and NGT (p<0,05). As a conclusion hyperinsulinemia is an absolute finding in subjects with prediabetes but diabetes develops as a consequence of decreased insulin secretion. In spite of the different levels of insulin in prediabetes and diabetes, hyperglucagonemia can be seen also in both diabetic and prediabetic subjects. Hyperglucagonemia may play an important role in progression to diabetes. Low plasma concentrations of IGF-1 in diabetic and prediabetic subjects may be a result of GH resistance as shown in previous studies. The significantly higher values of area under curve of GH in subjects with IFG may indicate that IFG can be an original subgroup and the hypersecretion of GH can be the cause of fasting hyperglycemia.