Türk hukukunda güveni kötüye kullanma suçları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: UMUT BALCI

Danışman: GÜNEŞ OKUYUCU ERGÜN

Özet:

Güven duygusu, topluluk hâlinde yaşamanın ve bireylerin gündelik yaşamlarında birbirleriyle çok çeşitli ve karmaşık ilişkiler kurmalarının bir sonucu olarak zaman içerisinde insanların hayatında önemli bir yer edinmiştir. Güvenin suiistimali, her dönemde antisosyal bir davranış olarak nitelendirilmiş gerek toplum gerek kanun koyucu tarafından çeşitli şekillerde kınanmıştır. Bu çalışmanın konusu "Türk Hukukunda Güveni Kötüye Kullanma Suçları" olarak belirlenmiştir. Güveni kötüye kullanma suçu, malvarlığına karşı bir suçtur. Suçun oluşumu için, suçun maddi konusunu oluşturan şeyin faile devredilmiş olması zorunludur. Aynı zamanda, malik ile malın zilyetliği devredilen kişi arasında zilyetliğin devir amacını belirleyen bir sözleşme ilişkisi bulunmalıdır. Suçu diğer malvarlığı suçlarından farklı kılan da işte bu sözleşme ilişkisidir. Ceza hukuku sistemlerindeki yeri Roma Hukuku'ndaki furtum suçuna kadar geriye giden güveni kötüye kullanma suçu, çalışmanın birinci bölümünde kavramsal açıdan değerlendirilmiş; özellikle eşya hukukunun temel kavramlarından mülkiyet ve zilyetlik, suç özelinde ele alınmıştır. Yine bu bölümde başta Alman Ceza Kanunu olmak üzere çeşitli ceza kanunlarında suçun düzenleniş biçimlerine değinilmiştir. İkinci bölümde, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nda düzenlenen güveni kötüye kullanma suçu unsurlarına ayrılarak incelenmiştir. Çalışmanın son bölümünde, suçun Sermaye Piyasası Kanunu'nda oldukça detaylı bir şekilde düzenlenen nitelikli hâlleri ele alınmış ve suçun diğer bazı ilişkili suç tipleriyle karşılaştırması yapılmıştır. The sense of trust has gained a notable place in the life of people over time, by virtue of living in a community and entering into a wide range of complex relationships with each other in their daily lives. The abuse of trust, has been qualified as an antisocial behaviour in every period and has been condemned diversely by both the society and the legislator. The subject of this study is determined as "Crimes of Abuse of Trust in Turkish Law". Abuse of trust is a property crime. In order for the crime to occur, the material subject of the crime must be transferred to the perpetrator. At the same time, there should be a contractual relationship between the owner and the transferee of the property, that designates the purpose of the transfer of possession. What makes the crime different from other property crimes is this contractual relationship itself. The crime of abuse of trust, whose place in criminal law systems goes back to the crime of furtum in Roman Law, is conceptually evaluated in the first chapter of the study; property and possession that are the basic concepts of property law, has been dealt with specific to the crime. Again, in this chapter, different regulations of the crime in various criminal codes, in particular The German Criminal Code are mentioned. In the second chapter, the crime of abuse of trust that is regulated in numbered 5237 Turkish Criminal Code, is examined. In the last chapter of the study, qualified versions of the crime, that are regulated in detail in numbered 6362 Capital Markets Law, are discussed and the crime is compared with some other related crime types.