Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ESİN TARHAN
Danışman: NÜKHET MÜGE KART
Özet:Bu araştırmada, Ankara ilinde çalışan kadın akademisyenlerin sınırsız ve çok yönlü kariyer tutumları, kişilik özellikleri ve toplumsal cinsiyet rolleri açısından incelenmektedir. Bu amaç çerçevesinde kamu ve özel sektörde çalışan 306 kadın akademisyene kişisel bilgi formu, sınırsız ve çok yönlü kariyer ölçeği, beş faktör kişilik envanteri ve toplumsal cinsiyet rolleri ölçeği uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre kişilik boyutları (nevrotiklik, uzlaşılabilirlik, özdisiplin, dışadönüklük, deneyime açıklık) ile sınırsız ve çok yönlü kariyer tutumları arasında zayıf ya da orta düzeyde bir ilişki saptanmıştır. Toplumsal cinsiyet rolleri (maskülen ve feminen) ile sınırsız ve çok yönlü kariyer tutumları arasında ise zayıf bir korelasyon hesaplanmıştır. Kadın akademisyenlerin en düşük toplumsal cinsiyet rolleri 'feminenlik' olarak bulunmuştur. Bunun yanı sıra, kadın akademisyenlerin deneyime açıklık ve dışadönüklük düzeyleri arttıkça fiziksel kariyer hareketleri de azalmaktadır. Kişilik özellikleri toplumsal cinsiyet rolleri açısından incelendiğinde, hem maskülen hem de feminen puanları yüksek olan 'androjen' bireylerin dışadönüklük, deneyime açıklık ve özdisiplin özelliklerinin diğer bireylere göre daha yüksek olduğu bulunmuştur. Bunun yanı sıra, 'feminen' cinsiyet rolü baskın olan katılımcıların uzlaşılabilirlik ve nevrotiklik ortalamalarının daha yüksek olduğu saptanmıştır. Yapılan regresyon analizlerinin sonucunda, deneyime açıklık ve özdisiplin özelliklerinin Çok Yönlü Kariyer Tutumunu pozitif yönde, Nevrotiklik özelliğinin ise negatif yönde etkilediği ortaya çıkmıştır. Dışadönüklük özelliği ve Feminen cinsiyet rolü ise Sınırsız Kariyer Tutumunu pozitif yönde yordamaktadır. Araştırmadaki bulgular, önceki çalışmalar ve kuramsal yaklaşımlar çerçevesinde tartışılmıştır. Elde edilen sonuçlar, kadınların kariyer kararlarını yordayan farklı değişkenleri ortaya çıkarmak bakımından önem taşımaktadır. This study focuses the boundaryless and protean career attitudes of academic women in Ankara, in terms of personality traits and gender roles. For this purpose, personal information form, boundaryless and protean career attitudes scale, five factor personality inventory and Bem sex role inventory were applied to 306 academic women working in both public and private universities. Results indicate that there are small to moderate relationships between personality traits (extroversion, openness to experience, agreeableness, conscientiousness, neuroticism) and boundaryless / protean career attitudes. Gender roles (masculinity and femininity) and boundaryless / protean career attitudes also have a weak correlation. The lowest gender role of academic women is found as 'femininity'. In addition, as their level of openness to experience and extroversion increases, their physical career mobility decreases. Personalty traits are analyzed in terms of gender roles. 'Androgynous' people who scored high on both masculinity and femininity scales are found to be more extrovert, open to experience and conscientious than the other participants. Besides, participants who have stronger feminin gender roles scored higher on agreeableness and neuroticism. Regression analyses show that openness to experience and conscientiousness have a positive effect and neuroticism has a negative effect on protean career attitude. Extroversion and femininity, on the other hand, have a positive effect on boundaryless career attitude The findings were discussed in line with the previous researches and theoretical approaches. The results are noteworthy in terms of discovering multiple variables that predict women's career decisions.