Kesme gül (Rosa hybrida L.) çeşitlerinde çiçek tozu kalitesi ve çimlenme gücünün belirlenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SELİN SEYHAN

Danışman: Soner Kazaz

Özet:

Bu çalışmada, 24°C'de 0, 4, 8, 16, 24 saat ve 4°C'de 0, 1, 2, 3, 4, 5 gün bekletilen melez çay güllerine (Rosa hybrida L.) ait çiçek tozlarının canlılık oranları ve çimlenme güçleri incelenmiştir. Layla, First Red, Myrna ve Inferno kesme gül çeşitlerinin kullanıldığı çalışmada, çiçek tozu canlılık oranlarının belirlenmesinde iyotlu potasyum iyodür (IKI), çimlenme güçlerinin belirlenmesinde ise agar yöntemi (doymuş petri) kullanılmıştır. Çalışmada, çiçek tozlarını bekletme sıcaklık ve sürelerinin gerek canlı çiçek tozu ve morfolojik normal çiçek tozu oranını gerekse çiçek tozu çimlenme gücünü önemli derecede etkilediği belirlenmiştir. Çeşitler arasında da çiçek tozu canlılık oranı ve çimlenme gücü bakımından önemli farklılıklar saptanmıştır. 24°C'de bekletilen çiçek tozlarında en yüksek çiçek tozu canlılık oranları, First Red (%43,98) ve Inferno (%43,62) çeşitlerinde, en yüksek çimlenme gücü ise First Red (%27,86) çeşidinde belirlenmiştir. 24°C'de en düşük çiçek tozu canlılık oranı Myrna (%34,98), en düşük çiçek tozu çimlenme gücü Layla (%3,30) çeşidinde saptanmıştır. 4°C'de bekletilen çiçek tozlarında en yüksek çiçek tozu canlılık oranı (%34,58) ve en yüksek çiçek tozu çimlenme gücü (%23,42) First Red çeşidinde belirlenirken, en düşük çiçek tozu canlılık oranı Myrna (%25,73), en düşük çiçek tozu çimlenme gücü ise Layla (%2,53) çeşidinde saptanmıştır. Gerek 24°C'de 0-24 saat arasında bekletilen, gerekse 4°C'de 0-5 gün arasında bekletilen çiçek tozlarında çiçek tozu canlılık oranlarının bekletme süresi uzadıkça önemli ölçüde azaldığı ve sırasıyla % 44,98-36,28 ve % 44,98-16,98 arasında değiştiği, aynı derece ve bekletme sürelerinde çiçek tozu çimlenme güçlerinin de bekletme süresine bağlı olarak giderek azaldığı ve sırasıyla % 12,55-9,10 ile % 12,55-5,48 arasında değiştiği belirlenmiştir. In this study, pollen viability and germination which belong to Hybrid Tea roses (Rosa hybrida L.) being kept for 0, 4, 8, 16, 24 hours at 24°C and for 0, 1, 2, 3, 4, 5 days at 4°C were analysed. This study includes Layla, First Red, Myrna and Inferno rose cultivars. Iodized potassium iodide (IKI) determined the pollen viability and agar plate (saturated petri) determined the germination. It was determined that incubation period and temperature of pollens were affected viable pollen and morphologically normal pollen to a considerable extent. Also some remarkable differences between cultivars identified in terms of pollen viability and germination. Among the pollens being kept at 24°C, the highest pollen viability detemined First Red (43,98%) and in Inferno (43,62%) and pollen germination determined in First Red (27,86%). At 24°C, it defined that the lowest pollen viability is in Myrna (34,98%) and pollen germination is in Layla (3,30%). Among the pollens being kept at 4°C, the highest pollen viability (34,58%) and the pollen germination (23,42%) determined in First Red, whereas the lowest pollen viability in Myrna (25,73%) and the lowest pollen germination in Layla (2,53%) observed. It was indicated that as the incubation period of pollen germination and the pollen viability gets longer, the pollens being kept at 24°C for 0-24 hours and at 4°C for 0-5 days decreased considerably. It specified that the pollen viability varied between 44,98-36,28 % and 44,98-16,98 % respectively and that the pollen germination changed between 12,55- 9,10 % and 12,55-5,48 % respectively.