Bartın İli Orman İçi Meralarının Ot Verimi ve Kalitesi İle Botanik Kompozisyonu Üzerine Azotlu ve Fosforlu Gübrelerin Etkileri


Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ayşe GENÇ LERMİ

Danışman: SUZAN ALTINOK

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu araştırma Bartın iline bağlı Akmanlar Köyü orman içi mera alanında farklı dozlarda uygulanan azotlu ve fosforlu gübrelemenin botanik kompozisyona, yem verimi ve kalitesine etkilerini belirlemek amacıyla 2006 ve 2007 yıllarında iki yıl süre ile yürütülmüştür. Deneme alanının denizden yüksekliği 208 m olup kuzey doğu yöneyinde bulunmaktadır. Araştırma tesadüf blokları deneme deseninde faktöriyel düzene göre üç tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Mera alanına 0, 5, 10 kg/da P205 gelecek şekilde fosforlu gübre, 0, 5, 10, 15, 20 kg/da azot gelecek şekilde amonyum nitrat gübresi uygulanmıştır. Deneme alanına uygulanan gübre kombinasyonları, P0+N0, P0+N5, P0+N10, P0+N15, P0+N20, P5+N0, P5+N5, P5+N10, P5+N15, P5+N20, P10+N0, P10+N5, P10+N10, P10+N15, P10+N20 şeklindedir. Araştırmadan elde edilen verilere göre, botanik kompozisyonda buğdaygil oranları azot uygulamaları ile artış göstermiş ancak fosfor uygulamalarından etkilenmemiştir. En yüksek buğdaygil oranı % 72.52 ile birinci biçimde N20 uygulamasından elde edilmiştir. Botanik kompozisyonda baklagil oranlarını fosfor uygulamaları artırırken azot uygulamaları azaltmıştır. En yüksek baklagil oranı sırasıyla % 37.95 ve % 39.02 ile P10 ve N0 uygulamalarından elde edilmiştir. Botanik kompozisyonda diğer familya oranını fosforlu gübre uygulamaları azaltmıştır. En yüksek diğer familya oranı % 25.58 ile fosfor uygulanmayan parsellerden elde edilmiştir. Azot ve fosfor uygulamaları botanik kompozisyonda diken oranını azaltmıştır. En yüksek diken oranı N0P0 uygulamalarından elde edilmiştir. Meranın kuru madde verimi artan azot ve fosfor uygulamaları ile birlikte artmıştır. En yüksek kuru madde verimi sırasıyla 232.48 kg/da, 214.58 kg/da ve 214.87 kg/da ile N20, P5 ve P10 uygulamalarından elde edilmiştir. Meranın ortalama kuru madde verimi 196.92’ kg/da’dır. Azot ve fosforun birlikte etkisi ham protein oranını artırmıştır. En yüksek ham protein oranı % 22.12 ile P10N20 uygulamasından elde edilmiştir. Artan azot ve fosfor uygulamaları ile birlikte ham protein verimi de artırmıştır. En yüksek ham protein verimi P10 ve N20 uygulamalarından elde edilmiştir. Lif içeriklerinden NDF oranı artan azot uygulaması ile birlikte artmış fosfor uygulaması ile azalmıştır. ADF oranını fosfor uygulamaları etkilemezken, azot uygulamaları artırmıştır. Azot uygulamaları ADL oranını düşürmüş fosfor uygulamaları etkilememiştir. Azot ve fosforun birlikte etkisi kül oranını artırmıştır. Botanik kompozisyonda vejetasyonun baklagil ve buğdaygiller lehine çevrilmesini sağlayacak ve mera verimini artırırken kalitesini azaltmayacak en uygun gübre kombinasyonun 5P+10N olduğu sonucuna varılmıştır.