Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: YUNUS SARAR
Danışman: PAŞA YAVUZARSLAN
Özet:Bu çalışmada, Türkçe edilgen tümcelerin sözdizimsel özellikleri incelenmiştir. İlk olarak genel alanyazında daha sonra Türkçe alanyazında edilgen tümce için sunulan yaklaşımlar tartışılmış ve değerlendirilmiştir. Sunulan bu yaklaşımların kavramsal açıdan güçlü olan özellikleri, bu tezde de kullanılmıştır. Bu çalışmada Türkçe edilgen tümceler, üye yapısı ve özellik eşleme yaklaşımlarıyla çözümlenmiştir. Kişili edilgen tümcelerin tek üye ve çift üyeyle biçimlenmesi tartışılmış ve bu tümcelerin özne konumunda ne tür özellikli üyelerin bulunabileceği incelenmiştir. Ayrıca, kişili edilgen tümcelerde seçimlik üye olarak bulunabilen “tarafından” öbeğinin Türkçede üye mi eklenti mi olduğu tartışılmış ve bazı testler aracılığıyla bu öbeğin eklentilerle aynı dağılımı paylaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu araştırmada, ayrıca kişisiz edilgen tümcelerdeki içsel üyelerin bu tümcelerin öznesi olmadığı görülmüş, bundan dolayı da bu tümcelerin bir öznesinin olup olmadığı tartışılmıştır. Bu tartışma sonucunda, kişisiz edilgen tümcelerin özne konumunda üretilen, zaman başıyla özellik eşleme ilişkisine giren ve sesbilgisel içeriği olmayan soyut dolgu adılının olduğuna ulaşılmıştır.