İbn Sina'da tenasühün reddi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AHMET NAVRUZ

Danışman: GÜRBÜZ DENİZ

Özet:

Bu çalışmada, İslam Felsefesinde sistem kurucu bir filozof olan İbn Sînâ'nın, nefs ve mead görüşleri çerçevesinde tenasüh hakkındaki görüşleri üzerinde durulmuştur. Tez içerisinde, ruh göçü fikrinin İbn Sînâ'dan önce ortaya çıkmış dinlerde ve düşünce ekollerinde yapmış olduğu yolculuk hakkında bilgiler verilmiştir. Çalışmanın birinci bölümünde bu yolculuğun, ana hatları İbn Sînâ'nın yaşadığı dönem ile sınırlandırılarak ortaya konulmuştur. İkinci bölümde; İslam felsefe geleneğinde bu düşünceyi benimsemiş olsun ya da olmasın, İbn Sînâ'dan önce yaşamış filozoflardan ruhların bedenlere tekrar dönmesi hakkında, doğrudan ve dolaylı olarak yapmış olduğu değerlendirmelerden bahsedilmiştir. Üçüncü bölümde İbn Sînâ'nın nefsin ispatına yönelik delilleri ve nefs için yapmış olduğu tanımlar verilip nefsin filozofun felsefesinde Ay altı ve ay üstü âlem arasında yapmış olduğu işlev ortaya konulmuştur. Nefsin bu işlevi yerine getirdiği yetiler hakkında bilgi verilmiştir. Bu bölümün sonunda insani nefsin, nefsin diğer türlerinden farklı olarak ölümsüz olduğu vurgulanmıştır. Dördüncü bölümde İbn Sina'nın din – felsefe uzlaşmasına yönelik, ahiret hakkında fikirlerine değinilmiştir. Bu bağlamda, vahiy tarafından bildirilen cismani dirilişin, insanların hakikati daha kolay kavramaları ve kendilerine fayda verecek olan davranışlara kolay ve benimseyici bir şekilde yönelmesi amacıyla resmedilen bir temsil olarak kabul etmesine yönelik yorumlar değerlendirilmiş, insanların ölümden sonraki durumuyla ilgili olarak ortaya konulan farklı görüşlerden bahsedilmiştir. Son bölümde, İbn Sînâ'nın tenasühü savunanların iddiaları ve İbn Sina'nın cevapları yer almaktadır. İbn Sina'nın verdiği yanıtlar, onun nefs ve ahiret ile ilgili diğer eserlerinde yer alan ifadelerle karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Bu bölümde tenasühle ilişik olabilecek konulara değinilmiştir. In this study, we consider on the views of Avicenna who is a system founder in Islamic Philosophy about reincarnation in the frame of soul and afterlife views. In the study firstly we give informations about the journey of the reincarnation thoughs to the various thinking echols and the religions which emerged before Avicenna. On the second part, with more detailed manner than the first we told about the direct evaluationof Alkindus, Alfarbius and Rhases who lived before Avicenna about souls coming back to the bodies, whether it accepts this opinion in Islamic tradition or not. On the third part, after the definitions for soul and the evidence on proving the soul, the central function which is done between below the moon and over the moon universes in the philosophers philosophy is brought up. In the fourth part we focused on the thoughts brought up by Avicenna about next world which he inclined towards philosophy agreement. In thes context we give place to his explanations of accepting as an example with the aim of people understand the facts and go towards beneficial behaviours which are the physical revival declared with revelation. On the last part one by one as in the Avicenna's book named el-Adhaviyye fi'l-Meâd, there are the claims of who are on the side of reincarnation and Avicenna's answers to these claims.