Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DENİZ ÖZTÜRK
Danışman: Kamran Polat
Özet:
Dioksinler,
organik bileşiklerin yüksek sıcaklıkta yanması ile oluşan yan ürünlerdir ve
asıl ismi poli klorlu dibenzo dioksin olup “PCDD” olarak gösterilir. Furan
dediğimiz bileşikler ise dioksin türevidir ve PCDD de iki benzen halkası iki
oksijen ile bağlanırken furanlarda iki benzen halkası tek oksijen köprüsü ile
bağlanır ve “PCDF” olarak gösterilir. Son olarak da dioksin benzeri bileşikler
olarak geçen poliklorlu bifeniller vardır ve bunlar da iki benzen halkasının
karbon köprüsüyle bağlanmasından oluşup “PCB” olarak gösterilir.
Hızla gelişen
endüstriyel toplumlarda dioksinler özellikle araştırma konusu olmuştur. Çünkü
endüstriyel üretim aşamalarında istenmeyen yan ürün olarak karşımıza çıkarlar. Bu
şekilde çevreye yayılan dioksinler toprak, bitki ve besin zinciri yoluyla
hayatımızı tehdit eder. İnsanlar en çok gıda maddeleri ile dioksinlere maruz
kalır. Bu sebeple dioksinle ilgili araştırmalarda gıda maddeleri büyük önem
taşımaktadır.
Bu çalışmada,
Ankara’da üretilen tereyağlarındaki dioksin ve dioksin benzeri bileşklerin
seviyelerinin tespiti amaçlanmıştır. Bu amaçla 24 adet tereyağ numunesi
Ankara’daki ilçelerin yöresel pazarlarından toplanarak analize alınmıştır. DR.CALUX
yöntemi ile yapılan analizler sonucunda dioksin ve dioksin benzeri bileşiklerin
ortalaması 0,58 pg TEQ//g yağ olarak tespit edilmiştir. Ülkemizde Gıda, Tarım
ve Hayvancılık Bakanlığı’nın gıda maddelerindeki bulaşanların maksimum
limitleri hakkındaki tebliğine göre PCDD/F ve PCB’lerin toplamı en çok 5,5 pg
TEQ/g yağ olarak belirlenmiştir. Buna göre Ankara’da üretilen tereyağlarında
dioksin ve dioksin benzeri bileşiklerin seviyelerinin sağlığımızı tehdit edecek
değerlerin oldukça altında olduğu görülmüştür.