Türkiye Florasında Yayılış Gösteren Bazı Gül Türlerinin Çiçek Tozu Kalitesi ve Çimlenme Gücü Üzerine Farklı Depolama Sıcaklık ve Süresinin Etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SİNEM SEYHAN

Danışman: Soner Kazaz

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Çalışmada, ülkemiz florasında yayılış gösteren gül türlerinden Rosa damascena, Rosa semperflorens, Rosa alba ve Rosa foetida'nın çiçek tozları +4 °C'de 1, 2, 3 hafta ve -18 °C'de 2, 4, 6, 8 hafta depolanarak canlılık oranları ve çimlenme güçleri incelenmiştir. Çiçek tozu canlılık oranının belirlenmesinde İyotlu Potasyum İyodür (IKI), çiçek tozu çimlenme gücünün belirlenmesinde ise doymuş petri (petride agar) yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada, gerek +4 °C'de, gerekse -18 °C'de farklı sürelerde depolanan çiçek tozlarında, gül türleri, depolama süreleri ve gül türü x depolama süresi interaksiyonun canlı çiçek tozu oranı, morfolojik normal çiçek tozu oranı ve çimlenme gücünü istatistiksel olarak önemli ölçüde etkilediği belirlenmiştir. Gül türleri arasında en yüksek canlı çiçek tozu oranı gerek +4 °C'de (%46,72) gerekse -18 °C'de (%41,16) Rosa damascena türünde saptanırken, en yüksek çimlenme gücü yine +4 °C'de (%40,12) ve -18 °C'de (%36,11) R. damascena türünde tespit edilmiştir. En düşük canlı çiçek tozu oranı, +4 °C'de Rosa alba (%11,17) türünde, -18 °C'de yine R. alba'da (%2,87) belirlenmiştir. Hem +4 °C'de 0-3 hafta, hem de -18 °C'de 0-8 hafta depolanan çiçek tozlarında canlılık oranlarının depolama süreleri uzadıkça, önemli ölçüde azaldığı ve sırasıyla %37,90-21,33 ve %37,90-15,11 arasında değiştiği, çiçek tozu çimlenme oranlarının da depolama süresine bağlı olarak önemli ölçüde azaldığı ve sırasıyla %20,52-11,55 ve %20,52-7,54 arasında değiştiği belirlenmiştir. Çalışma, 4 °C'de depolanan R. damascena türüne ait çiçek tozlarının 3 hafta, R. foetida türüne ait 2 hafta, R. semperflorens ve R. alba türlerine ait çiçek tozlarının 1 hafta depolanabileceğini, 18 °C'de depolanan bütün türlere ait çiçek tozlarının ise 4 haftaya kadar depolanabileceğini ortaya koymuştur.