Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MUHAMMET KARAOSMAN
Danışman: MESUT OKUMUŞ
Özet:Yüce Allah, insanoğlunu yaratıp ona çeşitli nimetler vermiştir. o nimetlerden biri de peygamberleri aracılığı ile vahiy yoluyla insanlığın yaşayışına katkıda bulunmaktır. Vahiy nimeti, Hz. Adem ile başlayıp Hz. Muhammed ile nihayetlenmiş bulunmaktadır. Ancak İlahi kelamın anlaşılması ve yaşanması ilelebet devam edecektir. Kur'an-ı Kerim'in murad-ı ilahiye uygun bir şekilde anlaşılabilmesi için geçmişten günümüze uygulanan yaklaşımlara bir katkı olabileceği düşüncesiyle pratik bir öneride bulunduk. O da şudur ki ayetleri siyer rivayetleriyle haberdar olduğumuz yaşanmışlığın içine yerleştirmek. Ayetleri siyer parantezinin arasında oldukları halde anlamaya çalışmak. Doğru bir anlama ve okuma için önerdiğimiz yaklaşımda Kur'an-ı Kerim de büyük oranda yer alan "cihad ve kıtal" ile ilgili ayetleri örnek olarak incelendi. Giriş bölümünde çalışmanın ortaya çıkışı ve tefsir sahasına katacağı muhtemel katkılar üzerinde duruldu. Birinci bölümde cihad ve kıtal kelimelerinin sözlük ve ıstılahî anlamları ile Kur'an-ı Kerim ve hadislerdeki kullanımlarını örnekler eşliğinde incelendi. İkinci ve üçüncü bölümlerde Medine döneminde cihad ve kıtal ile ilgili nâzil olan ayetler siyer eşliğinde sistematik olarak incelendi. Bu bölümde öncelikle ayetlerin kronolojisine uygun bir başlık belirlendi. Daha sonra bu başlık ile ilgili ayetler öncesi siyasî ve askerî çevre koşulları ile ilgili rivayetleri paylaşarak ayetlerin arka planı ortaya koyulmaya çalışıldı. Ardından ilgili ayetler sadece mealleriyle birlikte verildi. Bu kez ayetlerin nâzil olduğu zamandan sonraki siyasi, askeri ve sosyal gelişmelerle ilgili bilgilere yer verildi. Sonrasında siyer rivayetleri ve mealleri verilen ayetlerin tefsirleri yapıldı. Nihayetinde siyer ve tefsir rivayetleri tahlil edilerek bu rivayetleri bir arada görmenin ve birlikte değerlendirmenin neticeleri paylaşıldı. Anahtar Kelimeler: Tefsir, Siyer, Cihad ve Kıtal Almighty Allah has created mankind and has given him various blessings. One of those blessings is to contribute to the survival of mankind through revelation by sending his prophets. The bounty of revelation, starting with Adam, has been concluded with Muhammed. However, understanding the divine message and its implementation will continue forever. We have made a practical suggestion to the existing approaches in order to properly understand the Holy Qur'an for the wish of Allah. That is to place the verses in our lives in which we are aware of in the narrative of the history; to try to understand the verses when they are among brackets. We have examined the verses related to the "jihad and qital" which are in the large part of the Qur'an as an example of the approach we propose for correct understanding and reading. At the beginning of the research we looked at the reasons led us to such a study. We also pointed out the emergence of our examination and the possible contributions that this output would bring to the field of commentary (tafseer). In the first chapter, we have examined the dictionary and terminological meanings of jihad and qital words in the Qur'an and Hadiths in the context of examples. In the second and third chapters, the verses related to jihad and qital in the Medina period were examined systematically in the historical coexistence. Firstly, a title appropriate to the chronology of the verses was determined. Later on, it was attempted to reveal the background of the verses by sharing rumors about political and military environmental conditions before verses related to this title. Then the relevant verses were given only with the (Turkish) meanings. This time, the information about the next political, military and social developments was given as long as the verses were revealed. Afterwards, it was made a commentary on the the verses given meanings and historical information. In the end, by analyzing the narratives of Sirah and Tafseer, it has been shared the results of these narrations emerged as a result of evaluating them together. Keywords: Qur'anic exegesis, History of Islam (the Life of Muhammad), Jihad and Qital