Bitkisel yağlardan poliüretan sünger poliolünün üretimine zeolit katalizörlerin etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AYŞE YEŞİM ARIKAN

Danışman: ALİ KARADUMAN

Özet:

Bu tez kapsamında, Esnek Poliüretan Sünger üretiminde kullanmak amacıyla bitkisel yağ bazlı poliol eldesi amaçlanmıştır. Epoksidasyon aşamasında katalizör olarak yan reaksiyonları önleyici özelliğinden faydalanarak zeolit y ve zeolit beta kullanılmıştır. Deneyler üç farklı yağ türü (soya yağı, mısır yağı, atık yağ) üzerinden; iki farklı sıcaklıkta (60-80o’C’de), iki farklı karıştırıcı hızında (500 -1000 rpm), iki farklı çift bağ başına peroksit oranında (1,5 ve 2) ve iki farklı zeolit katalizörü (zeolit y ve zeolit beta) varlığında yapılmıştır. Deneyler sonucu elde edilen ürünler, deneyle eşzamanlı olarak alınan numuneler oksiran oksijen yüzdesi ve iyot değerleri takibi için titrasyona tabi tutulmuştur. Analizlenen sonuçlar FTIR spektrumu ile doğrulanmıştır. Elde edilen bitkisel yağ bazlı poliol ile el denemeleri yapılarak Esnek Poliüretan Sünger sentezlenmiştir. Sentezlenen bitkisel yağ bazlı poliol içeren Esnek Poliüretan Süngerin fiziksel özellikleri test edilmiştir. Ayrıca kullanılan katalizörlere kok tayini yapılmıştır. Yapılan deneyler sonucunda epoksidasyon verimi zeolit beta verimi 80-82 % iken zeolit y varlığında 77-78% olduğu görülmüştür. Reaksiyon verimine karıştırıcı hızı, reaksiyon sıcaklığı, peroksit oranı, katalizörlerin etkisi ayrı ayrı başlıklarda incelenmiştir. Bitkisel yağ bazlı poliol içeren Esnek poliüretan Sünger özellikleri ticari poliol ile elde edilen süngere göre daha yumuşak, daha konforlu iken kopma uzamasını düşürdüğü görülmüştür