Nohut (Cicer arietinum L.)'ta tohuma ön uygulamanın ilk gelişme, nodülasyon ve tane verimi üzerine etkileri


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2012

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FERESHTEH REZAEİ

Danışman: SAİME İKİNCİKARAKAYA

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu araştırma; 2009-2010 ve 2010-2011 yıllarında A. Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Laboratuar, sera ve deneme tarlalarında yürütülmüştür. Araştırmada; nohutta farklı ön uygulama ortamları ve dozlarının; çimlenme, ilk gelişme dönemi, enzim aktiviteleri, nodülasyon ve tane verimi üzerindeki etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal olarak,Gökçe nohut çeşidi tohumları kullanılmıştır. Uygulama ortamları; kontrol ve dört ön uygulama ortamı; GA(50, 100 mg/L), PEG (%15, %20), Mannitol (%4 , %6) ve saf su (18, 24 saat) olarak hazırlanmıştır. Tohumlar 24 saat bu sıvılarda bekletildikten sonra 24 saat süre ile havlu kağıtlar üzerinde kurutulup, deneme için kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; çimlendirmeye konulan tanelerin birinci günde yapılan sayımlarında; kontrolde çimlenme görülmez iken, diğer uygulamalarda % 16-44 oranında çimlenme tespit edilmiştir. Ayrıca çimlenme hızı ve çimlenme gücünde kontrole göre ön uygulama (priming) yapılan tohumlarda önemli derecede artış görulmüştür. Enzim aktivitelerine ilişkin uygulamalar arası farklılık önemli bulunmuş, en yüksek enzim aktivitesi PEG%15 ‘de saptanmıştır. Nodül sayısı ve ağırlığı yönünden kontrolde en düşük değerler elde edilirken, saf su, mannitol, GA ve PEG uygulamaları daha yüksek değerler vermiştir. Dekara tane verimi iki yılın ortalamaları yönünden en yüksek 165.70 kg/da PEG %15’de elde edilmiş, bunu 163.90 kg/da saf su ile 24 saat ön uygulama (priming) yapılan tohumlar izlemiştir. En düşük dekara verim ise 85.82 kg/da kontrolde elde edilmiştir. Sonuçlara göre ön uygulama (priming) Gökçe nohut çeşidinde hızlı bir çimlenme ve ilk gelişmeyi sağlayarak, enzim aktivitesini, nodülasyon oluşumunu ve verimi arttırmıştır.Abstract This study was conducted during 2009-2010 and 2010-2011 at the laboratories, greenhouse and experimental fields of the Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Ankara University. The study, aimed to find the effects of different priming pretreatments and doses on germination, initial growth, enzymes activities, nodulation and seed yield of chickpea cv. Gökçe. The priming treatments consisted of no chemical treatment (control), priming with 50 & 100 mg / L GA3, 15% & 20%PEG, 4%, & 6% mannitol for 24 hours and 18 ve 24 hours distilled water priming.Thereafter, the the seeds were rubbed with drying paper and allowedto dry for 24 hours. Germination rate (%) was recorded in the study. First day of counting results showed that no germination was recorded in control; whereas, other priming pretreatments showed germination rate of 16-44%. Significant increase in the seed vigor and germination rate compared to control seeds was also observed in the study. There was found significant difference among enzyme activities with the highest enzyme activity for PEG 15%. As for as number of nodules per plant aare concerned, minimum number of nodules were recorded in control and higher number of nodules were recorded on priming with distilled water, mannitol, gave higher values . In terms of two years average, the maximum average grain yield of 165.70 kg / da wasobtained after priming with 1% PEG, followed closely by a yield of 163.90 kg / da on seeds primed for 24 hours with distilled water. Minimum average gtrain yield of 85.82 kg/da was obtained on control seeds.It is concluded that priming the seeds of cv. Gökçe of chickpea results in early germination and initial growth by providing a rapid, enzyme activity with increased nodulation and increased yield.