Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: KİBAR TAŞ
Danışman: ÜÇLER BULDUK
Özet:ÖzetBu çalınmada genelde Dersim tarihinden bahsedilmiş, özelde ise Dersim/Tunceli yöresine yerleşmiş olan aşiretler, bu aşiretlerin Osmanlı Devleti ile ilişkileri ve sosyo-kültürel yapıları incelenmiştir. Bu tezde aşiretlere ilişkin bilgiler tahrir defterleri, mühimme defterleri, 18.-20. asır arasına tarihlenen arşiv belgeleri ve raporlardan alınmıştır. Ayrıca gerek askeri gerek sivil gerekse yabancı kişilerin anılarından yararlanılmıştır. Kaynakların ışığında hazırladığımız çalışmadan anlaşıldığı üzere, Dersim yöresi aşiretlerine dair mevcut bilgiler oldukça eksik ve yanlıştır. Bu durum, bölge hakkında yapılan çoğu araştırmanın bilimsel verilere göre değil, siyasal yaklaşımlara dayanılarak yapılmış olmasından kaynaklanmaktadır. Araştırmamızın sonuçlarına göre, Dersim yöresi aşiretlerinin önemli bir kısmı tarihsel ve kültürel açıdan Türkmen kökenlidir. Bölgenin coğrafi şeklinden kaynaklanan sosyo-kültürel yapısı, bu aşiretleri oldukça etkimiştir. Özellikle dış çevre ve kültürlere kapalı olan bu aşiretler, geleneksel yapılarını korumuşlardır; değişime uğrayan diğer konar-göçerlerle göreceli olarak farklılaşmışlardır. Nitekim 20. asrın başında dahi Dersim aşiretleri içerisindeki gelenek-görenek, sosyal yapı ve kullanılan dilde, eski Türk göçerliği canlı bir Şekilde yaşatılmıştır.AbstractThis study in general investigates the history of Dersim and also in particular seeks to analyze the tribes which settled in the region of Dersim/Tunceli, and which their relations with Ottoman Empire and their socio-cultural structures. In this study, the knowledges about the tribes, has been taken from both Tahrir books and Mühimme books, also from archival resources and reports which are dated from 18th and 20th centuries. Furthermore, it has been benefited from the memoirs of civil, military and foreign personnages.As it is seen from this study which was written in the light of resources, the present knowledges concerning the tribes of Dersim region are quite incomplete and false. This situation, stems from the fact that most of the researches which have been done about the area were not carried out according to scientific data, but they were carried out on the basis of political approaches. As far as the results of our study, significant part of the tribes of Dersim region historically and culturally has a Turkmen origin. Socio-cultural structure of the region caused by geographic shape, influence the tribes. Particularly these tribes which have no intercourse with external environment and cultures, preserved their traditional structures; they have relatively variet in comparison with the other modified settlers. In fact, even at the beginning of the 20th century, the traditions, social structure and the language which is used within Dersim tribes, old Turkish nomadism has been kept in a lively manner.