Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ÖZLEM ÖZTÜRK
Danışman: Metin Pişkin
Özet:
ÖZET
ERKEN
DÖNEM UYUMSUZ ŞEMALAR, ALGILANAN ANA-BABALIK BİÇİMLERİ VE DUYGU DÜZENLEMENİN
PSİKOLOJİK İYİ OLUŞU YORDAMA GÜCÜNÜN İNCELENMESİ
ÖZTÜRK, Özlem
Yüksek Lisans Tezi, Eğitimde
Psikolojik Hizmetler Anabilim Dalı
Tez Danışmanı: Prof. Dr.
Metin PİŞKİN
Kasım, 2019, xiii+ 98
Bu
araştırmanın temel amacı; erken dönem uyumsuz şemalar, algılanan ana babalık
biçimleri ve duygu düzenleme güçlüklerinin psikolojik iyi oluşu yordama gücünün
incelenmesidir. Psikolojik iyi oluş düzeylerinin, cinsiyet ve anne-baba eğitim
durumuna göre farklılık gösterip göstermediğinin incelenmesi araştırmanın alt
amaçlarıdır. Araştırma 2018-2019 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde öğrenim
görmekte olan 510 (%54.5 kız, %45.5 erkek) üniversite öğrencisinin katılımı ile
gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veriler; Kişisel Bilgi Formu, Psikolojik İyi
Oluş Ölçeği, Young Şema Ölçeği Kısa Form-3, Leuven Algılanan Ana Babalık Ölçeği-
Ergen Sürümü ve Duygu Düzenlemede Güçlükler Ölçeği Kısa Formu ile elde
edilmiştir. Erken Dönem Uyumsuz Şemalar Ölçeği'nin alt boyutları, Leuven
Algılanan Ana Babalık Ölçeği alt boyutları ve Duygu Düzenlemede Güçlükler
Ölçeği Kısa Formu'nun toplam puanlarının birlikte, psikolojik iyi oluş
puanlarını yordama gücü çoklu regresyon analizi ile incelenmiştir. Çalışma
grubunu oluşturan üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi oluş puan
ortalamalarının cinsiyete göre anlamlı bir fark gösterip göstermediği bağımsız
gruplar için t-testi kullanılarak incelenmiştir. Psikolojik iyi oluş puan
ortalamalarının anne-baba eğitim durumları açısından farklılaşma durumunu
ortaya koymak amacıyla tek yönlü varyans analizi kullanılmış, farklılığın
kaynağını belirleyebilmek için post hoc testi uygulanmıştır. Araştırma
sonucunda; psikolojik iyi oluşun yordanan değişken olarak ele alındığı
regresyon analizi sonucunda; erken dönem uyumsuz şema alanlarından kopukluk ve
reddedilmişlik, zedelenmiş özerklik ve performans, başkaları yönelimlilik şema
alanlarının, algılanan analık biçimlerinin alt boyutlarından duyarlığın ve
duygu düzenleme güçlüklerinin birlikte psikolojik iyi oluşu anlamlı düzeyde
yordadıkları tespit edilmiştir. Psikolojik iyi oluş düzeylerinin cinsiyete göre
anlamlı bir farklılık gösterdiği bulunmuştur. Psikolojik iyi oluş düzeylerinin
anne-baba eğitim durumuna göre anlamlı bir farklılık gösterdiği bulunmuştur. Bulgular
ilgili alanyazın ışığında tartışılmış, alan uygulayıcılarına ve araştırmacılara
yönelik önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar
Sözcükler: Psikolojik İyi Oluş, Erken Dönem Uyumsuz
Şemalar, Algılanan Ana Babalık, Duygu Düzenleme