Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NAZANIN DAVARI
Danışman: MUHARREM ÇEKEN
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:İslâm kaligrafisinin resimde soyutlayıcı bir unsur olarak kullanılışı 1940-50'lerde başlar. Bu dönemde, resimde Doğu- Batı sentezi fikrini savunanlar açısından, İslam kaligrafisi teorik bir zemin yaratmıştır. Kaligrafik resim anlayışının, "soyut ekspresyonizm", "action-paitning" ve "soyut-surrealism"gibi kaligrafinin yaygın olarak izlendiği akımlar yanında, Batı resmi ile günümüz kaligarfik soyut sanat kurgusu, işlevi, yada en genel anlamda karakteri, aynı zamanda İran resim sanatının gelişim çizgisini de belirlemiştir. Bu bağlamda İran resim sanatında 1950'li yıllardan sonra yaygınlık kazanan soyutlama eğilimleri ve bu kapsamda gerçekleşen kaligrafik eğilimler başlıca iki biçimde, yani yazı niteliği korunarak ve soyutlama temelinde uygulanmıştır. Hossein Zenderoudi'nin vatanı olan İran'ın modernleşme sürecinde, halk sanatın (Pop Art) yayıldığı bir zamanda 1961 yılında, soyut sanatta kaligrafik eğilimlere yer veren Saghakhane okulunun kuruluşu, İran'da resim sanatında kaligrafinin etkisini artırmıştır. Bu okulun kurucusu olan ve dünya çapında tanınan Hossein Zenderoudi, Kaligrafik elemanlarla soyut resim yaparak, İran resim sanatının dünya sanatında evrensel olabilmesine katkıda bulunmuştur. Zenderoudi'nin eserleri, İran'ın neo-geleneksel sanatını örneklendiriyor. Konusundaki kaligrafiyi; İran'daki sanatsal ifade biçiminin varolan en köklü formu olarak seçmektedir. Zenderoudi'nin özellikle, tarihi, külterel ve soyut kaligrafik temalı çalışmalarıyla ve farklı yorum gücüyle ortaya koyduğu eserleri Çağdaş İran Resim Sanatı'na büyük katkısı olmuştur. Sanatçı değişik teknikleriyle oluşturduğu pek çok soyut kaligafik eserinde Tasavvuf, din, mistizm, simge ve müzik temalarını başarıyla yansıtmıştır. Ayrıca sanatçının soyut kaligrafik temalı eserleri de İran resim sanatın tarihine ışık tutan birer belge niteliğindedir. Evrensel sanatı daha iyi bir şekilde kavrayabilmemiz öncelikle yerel sanatın iyi bir şekilde araştırılıp özümsenmesine bağlıdır. Bundan dolayı yerel sanatçılarımızın ve eserlerinin daha iyi bir şekilde ve detaylı bir edayla irdelenmesi gerekmektedir. The use of Islam calligraphy as an abstraction in the painting starts in 1940-50. In this period, Islamic calligraphy has created a theoretical ground for those who advocate the idea of East-West synthesis. Besides the widespread trends of calligraphy such as "abstract expressionism", "action-paitning" and "abstract-surrealism", calligraphic painting is a modern character with its Western painting and function. development line. In this context, the tendency of abstraction and the calligraphic tendencies which took place in Iranian painting art after the 1950's were mainly applied in two forms, namely preserving the writing quality and abstraction. During the modernization process of Iran, which is the homeland of Hossein Zenderoudi, the foundation of the Saghakhane school, which included calligraphic tendencies in abstract art in 1961 when the folk art (Pop Art) was spreading, increased the influence of calligraphy in painting art in Iran. Hossein Zenderoudi, the founder of this school and world-renowned, has contributed to making Iranian painting art universal in world art by making abstract paintings with calligraphic elements. Zenderoudi's works exemplify Iran's neo-traditional art. Calligraphy on the subject; He chooses Iranian art form as the most established form of expression. Zenderoudi's work, especially with his historical, cultural and abstract calligraphic themes and his different interpretation power, made a great contribution to Contemporary Persian Painting. The artist has successfully reflected the themes of Tassavuf, religion, mysticism, icon and music in many abstract kaligafik works which he created with different techniques. In addition, the abstract calligraphic themes of the artist are a document that sheds light on the history of Iranian art. The better we can understand the universal art, the more the local art is searched and absorbed in a good way. Therefore, our local artists and their art works need to be analyzed in a better and more efficient manner.