Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2014
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Taner GEÇMEZ
Danışman: MUHARREM ÖZEN
Özet:İnsanların toplumsal hayatın birer parçası olması, kişiden kişiye farklılık arzetmekle birlikte, diğer kişilerle ilişki içinde bulunmalarını zorunlu kılmaktadır. Bu ilişkiler dolayısıyla kişilerin hayatlarının belli yönlerinin diğer kişiler tarafından öğrenilmesive algılanması kaçınılmaz hâle gelmektedir. Geldiğimiz noktada bilgi ve iletişim teknolojilerinde meydana gelen ve takip edilmesi neredeyse mümkün olmayan gelişmeler, öğrenme ve algılama şeklindeki bu tarz müdahaleleri fazlasıyla kolaylaştırmıştır.Dolayısıyla kişilerin bu şekildeki müdahalelere karşı korunması gerekmektedir.Bu korumada ancak kişilere gizliliği korunan bir özel hayat alanının tanınması ile mümkün olabilmektedir.Özel hayat alanından kastedilenin ne olduğunun tespit edilebilmesi için hayatalanları bölümlere ayrılarak incelenmektedir. Genel olarak kabul gören görüşe göre hayat alanları “ ortak hayat alanı” , “ özel hayat alanı” ve “ gizli hayat alanı” olmaküzere üç bölüme ayrılmaktadır. “ Ortak hayat alanı” , kişilerin kamuya açık yerlerde gerçekleşen, herkesin bilgi sahibi olduğu veya olma ihtimalinin bulunduğu ve esasen bilgi sahibi olmalarından da rahatsızlık duymadıkları olayların gerçekleştiği hayat alanıdır. “ Gizli hayat alanı” kişinin diğer kişilerin bilgisinden uzak ve yalnızca kendisindesaklı kalmasını istediği ancak istisnai olarak belirli bazı kişilerle paylaşmayıtercih ettiği olaylardan oluşan hayat alanıdır. “ Özel hayat alanı” ise kamuya açık alanlar dışında ve kişinin ancak kendisine yakınlık duyduğu sınırlı sayıda kişilerle paylaşabileceği olayların meydana geldiği hayat alanıdır. Bu tanımlardan kavramınne kadar karmaĢık bir yapı teĢkil ettiğini göstermektedir.Özel hayat kavramı çok geniş bir alanı içerdiğinden girift bir yapıya sahiptir.Aile hayatının gizliliği, haberleşmenin gizliliği, konut dokunulmazlığı ve kişisel verilerinkorunması gibi bir kısım unsurların genel olarak özel hayatın unsuru kabuledilmesi bunun en açık göstergesidir. Özel hayatın gizliliğinin girift yapısı ve çokyönlülüğü, hem anayasal hem de kanuni düzenlemelere konu olmasına neden olmuştur.Anayasa’ da yer alan düzenlemeler genel nitelikte olup, hakkın salt anayasal güvencesini oluşturmaktadır. Özel hukuk düzenlemeleri ise daha çok bu haklara yönelen müdahalelerin durdurulmasını veya bunların neticesinde meydana gelen zararların tazminini amaçlamaktadır. Ceza normları ise hem özel hayatın gizliliğine hemhaberleşmenin gizliliğine müdahale oluşturan fiillerin cezalandırılmasını ve böylecehakların geniş anlamda korunmasını sağlamaktadır.ETCK, özel hayatın gizliliğinin korunmasına ve bunun bir unsuru olan haberleşmenin gizliliğinin korunmasına ilişkin doğrudan bir düzenlemeye yer vermemiştir.Bu nedenle TCK’ da özel hayatın gizliliği ile haberleşmenin gizliliğine müdahale oluşturan fiiller ayrı suç tipleri olarak düzenlenmiĢtir. TCK’ nın “ Özel hayatıngizliliğini ihlal” başlıklı 134. maddesinde özel hayatın gizliliğinin basit ihlâline, özelhayatın gizliliğine ilişkin görüntü veya seslerin kayda alınması sureti yle ihlâline ve özel hayata ilişkin görüntü veya seslerin ifşa edilerek ihlal edilmesine yer verilmiştir.Kişiler arasındaki haberleşmeler sadece haberleşmenin taraflarını ilgilendirdiğinden,başkalarının haberleşme hakkında bilgi sahibi olması şüphesiz haberleşmenin taraflarını rahatsız etmektedir. Bu düşünceden hareketle, kişiler arasındaki haberleşmelerin korunması ve tarafların rızası olmaksızın başkalarının bu haberleşmeler hakkında bilgi edinmelerini engellemek amacıyla TCK’ nın “ Haberleşmenin gizliliğini ihlal”başlıklı 132. maddesi ihdas edilmiştir.AbstarctThough everybody engages in social life differently interaction with othersis inevitable. Due to this interaction others become aware of and learn about certainaspects of a person’ s life. The ever increasing information and communication technologythat is almost impossible to keep track of facilitates these interventions in theway of learning and awareness. Thus, person needs to be protected against this interference.This protection can only be realised by provision, to the person, of a privatelife sphere whose secrecy is protected.In order to clarify what is meant by “ private life sphere” the “ life spheres”are divided into three, namely, “ public life sphere” , “ private life sphere” and “ privacy.”Public life sphere refers to the the part of life that a person lives in public andanybody may learn about the activities taking place, and indeed the person is notdiscomfortable with his/her actions being public, therein. Private life sphere is thearea which person wants to keep to himself and only exceptionally shares with certainpeople. Privacy (sphere) is the area which the person shares with only thosevery close to him/her. The definitions show the complexity of the concepts.The term “ private life” is an intricate term because it covers a wide sphere.Privacy of family life, privacy of communication, inviolability of domicile, and protectionof personal data etc. being considered as elements of private life is a clearindication of this intricacy. Due to the intricacy and multifaceted nature of privatelife, it has been regulated by laws and constitution. The arrangements in the constitutionare of general nature and merely comprises the constitutionality of the right. Thearrangements in the private law, on the other hand, aim at stopping interferences with166these rights or to compensate the damages that have arisen due to these interferences.Criminal regulations aim at punishing the activities that violate secrecy of private lifeand privacy of communication. Thus provide for the general protection of the rights.Former Turkish Penal Code, did not directly provide for protection of secrecyof private life and privacy of communication that is a part of i t. Therefore, theactivities constituting an interference with these rights were not laid out as separatecrime types. The Article 134 of the Penal Code entitled “ Violation of Privacy” , onlyregulates breach of privacy, breach of privacy through recording of audio-visualsrelating to private life and dissemination of the said. Because it only concerns theparties others knowing about the communication between persons will surely di scomfortparties to the communication. To his end, to protect the communicationbetween persons and prevent others learning about the communication, the Article132 of the Penal Code entitled “ Violation of Secrecy of Cummunication” was enacted.