Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Dilek BETEŞ
Danışman: REYHAN ÇOLAK
Özet:Kızıl orman faresi, Clethrionomys glareolus kuzey Anadolu’da karışık ormanlarda yaşamaktadır. C. glareolus’ların başlıca yaşam alanı olarak ağaçlık, çalılık, yaprak döken ağaçların oluşturduğu ormanlar gibi spesifik habitat tercihleri vardır. Dolayısıyla ormanların doğal ya da insan etkili parçalanması populasyonların kesintili yayılışına neden olur. Bu çalışmanın amacı, türün genetik yapısını analiz ederek taksonomisine ve evrimine katkıda bulunmaktır. Bu çalışma ile C. glareolus’un Türkiye populasyonları ilk kez RAPD-PCR tekniğiyle analiz edilmiştir. Türkiye’deki 19 lokaliteden toplam 84 birey çalışılmıştır. Kullanılan 15 primer ile 142 RAPD bandı elde edilmiştir. Çalışılan populasyonlar arasındaki genetik ilişkileri göstermek için Nei (1978)’nin genetik mesafe ve genetik benzerlik hesaplamaları kullanılmıştır. Hesaplamalar POPGENE bilgisayar programıyla yapılmıştır. Hesaplanan ortalama genetik çeşitlilik değeri H=0.1571, genetik farklılaşmayı gösteren GST değeri 0.4170 olarak hesaplanmıştır. Genetik mesafe değerleriyle oluşturulan dendrogramda, C. glareolus populasyonları batı ve doğu populasyonlarının bir araya geldiği 2 küme oluşturmuştur. İlk küme kendi arasında 2 altkümeye ayrılmıştır. Birinci altküme Bursa populasyonundan oluşurken, diğer batı populasyonları da ikinci altkümeyi oluşturmuştur. İkinci küme de yine 2 altkümeye ayrılmıştır. İlk altküme Trabzon populasyonunu, ikinci altküme ise diğer doğu populasyonlarını içermektedir.Abstract Bank vole, Clethrionomys glareolus lives in mixed forests in northern Anatolia. Bank voles have specific habitat requirements favouring woodlots, hedgerows and deciduous forests as their prime living area. Hence, a natural or human-induced fragmentation of the forest may cause discontinuous distribution of populations. The aim of this study is to contribute taxonomy and evolution of C. glareolus, analyzing its genetic structure. The Turkish populations of C. glareolus were analyzed for the first time by using RAPD marker technique with this study. 84 individuals were collected from the 19 localities of Turkey. Fifteen RAPD markers were tested yielded 142 DNA bands. In order to show the genetic relationships between the studied populations, genetic distance and similarity calculations of Nei (1978) were used. These calculations were done by using POPGENE software. The total genetic diversity and genetic differentiation values were calculated as H= 0.1571 and GST = 0.4170, respectively. Dendrogram constructed based on genetic distance data formed two clusters, first cluster including western populations was divided into two subgroups, first subgroup contained Bursa population and second subgroup other western populations. Second cluster including eastern populations was also separated to two subgroups. First subgroup consisted of Trabzon population and other eastern populations formed second subgroup.