Zarar verici vergi rekabeti: Avrupa Birliği, veri sızıntıları ve mali demokrasi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GİZEM GERGİN

Danışman: NURİ SEMİH ÖZ

Özet:

Tarihsel süreçte demokratik mücadelenin çıkış noktasını oluşturan vergilendirme yetkisi, çağdaş parlamenter düzenlerin de temelinde yer almaktadır. Küreselleşme neticesinde vergi matrahlarının, özellikle sermayenin, ülkeler arasında hareketli hale gelmesi ise bu yetkinin sorgulanmasına yol açmıştır. Ülkelerin hareketli sermayeyi cezbetmek üzererekabete gitmesi sonucunda kurumlar vergisi oranlarında dibe doğru yarış başlaması, ülkelerin sermayeyi vergilendirme güçlerini aşındırmıştır. Bu durum, bütçe hakkı çerçevesinde vatandaş tercihlerinin maliye politikasına aktarılması anlamına gelen mali demokrasiyi zedelemektedir. Bu çalışmada 2013 yılından itibaren uluslararası kamuoyuna sızdırılan vergiden kaçınmaya ilişkin 6 veri sızıntısının mali demokrasi üzerindeki etkisi, AB ölçeğinde incelenmiştir. Dünyadaki en geniş kapsamlı ekonomik entegrasyon olan AB, zararlı vergi rekabetiyle mücadele konusunda izlediği etkin politilar nedeniyle bu alanda da başı çeken aktörlerden biridir. AB'deki vergi oranı ve vergi gelirlerinin son 25 yıldaki seyri, zararlı vergi rekabeti neticesinde sermayenin daha az ücret ve tüketimin daha yüksek oranda vergilendirildiğini göstermektedir. Bu da hükümetlerin politika belirleme esnekliğinin azalması bakımından mali demokrasinin aşınması anlamına gelmektedir. Çalışmada Kıyı Ötesi Sızıntıları, Lüksemburg Sızıntıları, HSBC Sızıntıları, Panama Belgeleri ve Paradise Belgelerinden oluşan vergiden kaçınmaya ilişkin veri sızıntılarının yarattığı politika sonuçları incelenerek mali demokrasiye katkıları değerlendirilmektedir. Taxation power has been in the center of the historical evolution of modern democracies. While the power to tax continues to be a core factor in modern democracies it needs to be re-defined considering the effects of globalization. As tax bases - especially capital - become internationally mobile, countries enter into a race to bottom for corporate tax rates to attract mobile capital, eroding their ability to tax. This consequently constraints fiscal democracy as governments lose their autonomy choosing the level and structure of national taxation. This study examines the effect of 6 data leaks about tax evasion between 2013-2017 on fiscal democracy at EU level. The EU, being the most comprehensive economic integration in the world, is one of the leading actors in fighting harmful tax competition. The dynamics of tax rates and tax revenues in the EU over the last 25 years show that capital is taxed at a lower rate in contrast to rising taxes on wages and consumption as a result of harmful tax competition. This points to a constraint on fiscal democragy in terms of governments limited flexibility in tax policies. In this study we analyze the policy outcomes of Offshore Leaks, Luxembourg Leaks, HSBC Leaks, Panama Papers and Paradise Papers and their effect on fiscal democracy.