Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2005
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: YASİN TUNCER
Danışman: MUSTAFA AKÇELİK
Özet:Bu çalışmada, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü kültür koleksiyonundan sağlanan 100 adet L. lactis (68 adet L. lactis subsp. lactis, 24 adet L. lactis subsp. cremoris ve 8 adet L. lactis subsp. lactis biovar. diacetylactis) suşunda bakteriyosin üretim yeteneği ve bu özelliğin genetik determinantları araştırıldı. Bakteriyosin üreticisi suşlar; laktik asit üretimi, proteolitik aktivite ve faj dirençlilik düzeyleri gibi endüstriyel özellikleri bakımından da incelendi. 100 adet L. lactis suşu içerisinden, 9 adet L. lactis subsp. lactis suşu bakteriyosin üretme yeteneğinde bulundu. Etki spektrumları, plazmid profilleri ve toplam hücre proteinlerindeki uyuşmaya göre bu suşların esasen 3 farklı suş olduğu belirlendi. L. lactis subsp. lactis PLL19, PLL23 ve PLL47 suşları tarafından üretilen bakteriyosinler, farklı enzim, pH ve sıcaklık uygulamaları sonucu; sırasıyla laktoztrepsin 2, laktisin 481 ve laktisin FS92 olarak tanımlandı. SDS-PAGE analizleri sonucunda; kısmi saflaştırması yapılan laktoztrepsin 2’nin 12000 Da, laktisin 481’in 3400 Da ve laktisin FS92’nin 3500 Da moleküler ağırlıkta olduğu tespit edildi. L. lactis subsp. lactis PLL19 suşunda 27.3 kb, PLL23 suşunda 19.0 kb ve PLL47 suşunda 19.6 kb büyüklükteki plazmidlerin bakteriyosin üretimi ve laktoz fermentasyonundan sorumlu olduğu saptandı. L. lactis subsp. lactis PLL19, PLL23 ve PLL47 suşlarında bakteriyosin üretim yeteneğini determine eden plazmidlerin konjugal aktarım sıklığı, verici hücre başına 2.6x10-3–4.5x10-4 arasında belirlendi. Konjugantlarda bakteriyosin üretimini kodlayan plazmidlerin stabilite oranları % 88-92 arasında bulundu. Bakteriyosin üretme yeteneğindeki 3 L. lactis subsp. lactis (PLL19, PLL23 ve PLL47) suşunda laktik asit üretimi % 0.48-0.52, proteolitik aktivite düzeyleri 42.6-61.3 µg Tyr/mL arasında saptandı. Bu suşların hiçbirinde fajların tümüne karşı dirençlilik özelliği belirlenmedi.