Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MEHDİ TAHER
Danışman: MUSTAFA YILDIZ
Özet:Tarımsal üretimde verim, biyotik ve abiyotik stres faktörleri nedeniyle düşmektedir. Bustres faktörlerine karşı, dayanıklı ya da toleranslı çeşit geliştirmek, bitki ıslahının temelhedefleridir. Bitkisel üretimi düşüren biyotik stres faktörleri (hastalık ve zararlılar) ilemücadelede kimyasal yöntemler yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak, tarımdakimyasalların kullanımı, fazladan mali yüke ve çevrenin kirlenmesine neden olmaktadır.Bu nedenle, verim artışı sağlayacak yeni yöntemlerin geliştirilmesi zorunlu halegelmiştir. Bitkilerde yapraklar aktif fotosentez yüzeyini oluştururlar. Fotosentetikaktivitenin yüksekliği, kuru madde yapımını artırarak verimi doğrudan etkilemektedir.Bu araştırmanın amacı, yaprak eksiltilmesiyle ayçiçeği (Helianthus annuus L.) tohumve ham yağ verimlerinin yükseltilmesidir. Çalışmada kullanılan "08-TR-003", "TR-3080" ve "TARSAN-1018" yağlık ayçiçeği çeşitleri "Trakya Tarımsal AraştırmaEnstitüsü"nden temin edilmiştir. Bitkiler generatif dönemin başlangıcı olan yıldız tabladevresine ulaştıklarında, 4 farklı yaprak eksiltme uygulaması yapılmıştır. Bunlar,kontrol (yaprak eksiltme yok), 2 yaprak eksiltme, 4 yaprak eksiltme ve 6 yaprakeksiltmesi uygulamalarıdır. Yaprakların yarısı tablanın hemen altından, kalan yarısı isebitki gövdesinin ortasından atılmıştır. Hasattan sonra bitkide tohum verimi, dekaratohum verimi, ham protein yüzdesi, ham yağ yüzdesi, dekara ham protein verimi vedekara ham yağ verimi belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, yaprak eksiltmeuygulamasının kontrole göre tüm karakterleri olumlu etkilediği gözlenmiştir. Abstract Yield in agricultural production decreases due to biotic and abiotic stress factors.Resistant or tolerant cultivar improvement against these stress factors is the main targetof plant improvement. Chemical methods have been widely used to obtain high yield inthe fight against biotic stress factors (pets and diseases). However, use of chemicals inagriculture causes extra financial cost and environmental pollution. That is why,improvement of new methods for high yield is obligatory. Leaves in plants form activesurface of photosynthesis. High photosynthetic activity affects yield directly byincreasing matter production. The aim of this study was to increase (Helianthus annuusL.) seed and crude oil yields via leaf defoliation. Oil type sunflower cultivars used in thestudy, "08-TR-003", "TR-3080" and "TARSAN-1018" and were obtained from "TrakyaAgricultural Research Institute". When plants reached to star-shaped head stage whichis the begining of generative phase, 4 different defoliation applications were performed.These are: control (no leaf removed), 2 leaves removed, 4 leaves removed and 6 leavesremoved. Half of the leaves was removed from just below the head while other half wasremoved from the middle part of the plant. After harvest, seed yield per plant, seed yieldper decare, crude protein percentage, crude oil percentage, crude protein yield perdecare and crude oil yield per decare were calculated. At the end of the study, it wasobserved that defoliation application compared to control affected all characterspositively.