Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BİNALİ TERCAN
Danışman: AYŞEGÜL MENGİ
Özet:Afetlerden sonra veya muhtemel afet alanlarında yapılan yeniden yerleştirmeler, özellikle gelişmekte olan ülkelerin afet sonrası yeniden yapılanmalarında temel politika haline gelmiştir. Yeniden yerleştirmenin, yerleri değiştirilen nüfus üzerinde olumsuz etkileri olabilmektedir. Ancak, iyi planlanan ve iyi yönetilen bir yeniden yerleştirme süreci, uzun vadede olumlu sonuçlar verebilir. Bu çalışmanın esas ilgi alanı, Doğubayazıt İlçesi ve dört köyünü etkileyen deprem sonrasındaki yeniden yerleştirme süreci incelenerek, gelecekte olası afet riskini azaltmadaki rolüne eleştirel bir değerlendirme yapmaktır. Bu çalışmada, 2004 yılında Türkiye’de meydana gelen Doğubayazıt Depremi sonrasında geçen 3 yıllık bir sürecin incelendiği örnekte elde edilen sonuçlar sunulmaktadır. Yeniden yapılanma sürecinde, yaygın olarak planlı bir yeniden yerleştirme politikası uygulandığı izlenmiştir. Çalışmada bu politikanın uygulanması sonucunda ortaya çıkan fiziksel ve sosyoekonomik değişimler incelenmiştir. Alan araştırmasıyla ilgili veriler, örnek olarak seçilen 55 afetzede hane reisiyle yapılan anket sonuçları ile 4 köy muhtarı, Doğubayazıt Belediye Başkanı ve Doğubayazıt Kaymakam Vekiliyle yapılan görüşmelerden elde edilmiştir. Bu çalışmayla birlikte, deprem riski olan bölgelerde riskin azaltılmasında afet sonrası yeniden yerleştirme süreçlerinin ne kadar önemli olduğu ortaya çıkmaktadır. Kentsel alanlardaki yeniden yerleştirme uygulamalarının kırsal alanlardakilerden daha başarılı olduğu gözlenmiştir. Ayrıca bu çalışma, yeniden yerleştirmeden sonra, özellikle kırsal alanlardan kentsel alanlara yerleştirilen ailelerin barınma (yetersiz konut, ahır ve ağıl yapıları) ve sosyoekonomik (iş, gelir, ulaşım, komşuluk ve yaşam biçimi) konularda zorluklarla karşılaştıklarını göstermektedir.