Siyasal propaganda bağlamında Çernobil felaketinin Hürriyet gazetesinde temsili


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: LİVZA TEMEL

Danışman: ASLI YAĞMURLU DARA

Özet:

Bu çalışmanın temel amacı, siyasal propagandaya kültür, iletişim, dil, güç ilişkileri, ikna, kamuoyu ve medya kavramları ekseninde yeni bir bakış açısı sunmak ve propagandayı uzun yıllardır bilinen dar ve sınırlı kapsamı dışında, daha geniş bir perspektifle yorumlayabilmektir. Diğer bir amaç ise, içinde yaşadığımız demokratik ülkelerde propagandanın kim tarafından, hangi alanlarda, hangi dönemlerde ve ne şekilde uygulandığını çeşitli örneklerle gözler önüne sermektir. Gerçekleştirilen nicel içerik analizi sonuçlarına göre Çernobil nükleer kazası Hürriyet gazetesinde 29 gün ilk sayfada olmak üzere 44 gün boyunca gündemde kaldığı tespit edilmiştir. Nitel içerik analizinde ise SSCB'nin, kaza ile ilgili detayları ve kazanın etkilerini başta kendi halkı olmak üzere dünya kamuoyundan gizlediği ve zayıf bir imaj vermemek için dışa kapalı bir propaganda stratejisi sergilediği gözlemlenmiştir. Bu durum karşısında başta ABD olmak üzere Batılı devletler Sovyetleri yoğun olarak eleştirmiş ve bu yönde karşı propaganda faaliyetleri gerçekleştirmiştir. Türkiye özelinde ise, devlet yetkililerinin ve siyasilerin kazanın Türkiye'yi etkileyip etkilemediği ile ilgili halkı teskin edecek itidalli açıklamalar yapmalarına rağmen konu ile ilgili uzmanların tehlikenin boyutlarına dair daha temkinli açıklamalarda bulundukları tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Propaganda, Gündem Belirleme Kuramı, Çernobil Nükleer Kazası, Hürriyet Gazetesi, SSCB The main aim of this study is to present a new perspective to the political propaganda in terms of culture, communication, language, power relations, persuasion, public opinion and media. It is also able to interpret the propaganda from a broader perspective with the exception of the narrow and limited scope known for many years. Another aim is to show how the propaganda is applied by whom, in what areas, in what periods and in what way. In qualitative content analysis, it was observed that the USSR hid the details of the accident and the effects of the accident from the world public opinion, especially its own people. In addition, in order not to give a weak image, a closed propaganda strategy has been shown by USSR. In the face of this situation, the Western states, especially the US, criticized the Soviets intensively and carried out counter propaganda activities. In case of Turkey, government officials and politicians made statements to placate the public about the effects of disasters. Nevertheless, it determined that experts have made more cautious statements about the extent of the danger. Key Words: Propaganda, Agenda Determination Theory, Chernobyl Nuclear Accident, Hurriyet Newspaper, USSR