Kant'ın ontolojik argümanı eleştirisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2014

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FATMA NUR AĞCA

Danışman: MEHMET SAİT REÇBER

Özet:

Tanrı’nın varlığı konusunda ortaya atılan argümanlar a priori ve a posteriori olmak üzere iki kısımda ele alınmaktadır. Ontolojik argüman a priori özellik taşıma konusunda diğer argümanlardan farklılık göstermektedir. Kozmolojik ve teleolojik argümanların aksine ontolojik argüman sırf akıldan yola çıkmakta ve tecrübeye başvurmamaktadır. Bu argüman Tanrı kavramının çözümlemesiyle başlamakta ve Tanrı kavramının ne anlama geldiğini anladığımızda Tanrı’nın var olduğu sonucuna ulaşacağımızı iddia etmektedir. Bu argümanın sağlamlığı felsefe tarihi boyunca tartışma konusu olmuştur. Argümana en ciddi eleştiri ise Immanuel Kant tarafından yöneltilmiştir. Kant’ın itirazları, hiçbir varlık iddiasının analitik olamayacağı ve varlığın gerçek bir yüklem olmadığı tezine dayanmaktadır. Buna göre bir şeyin varlığını ispat etmek için kavramsal çözümleme yapmak yeterli değildir. Bu tez, öncelikle Kant’ın ontolojik argümana yönelik eleştirilerinin betimsel ve eleştirel bir değerlendirmesini sunmaktadır. Ontolojik argüman hakkındaki son dönem tartışmalar ele alındıktan sonra, bunların Kantçı eleştirileri bertaraf ettiği öne sürülmektedir. Böylelikle ontolojik argümanın hâlâ savunulabileceği sonucuna ulaşılmıştır.AbstractThe traditional arguments for the existence of God can be classified in two forms: A priori and a posteriori. The ontological argument differs from the other theistic arguments as being a priori in character. The ontological argument, unlike the cosmological argument or the teleological argument, doesn’t appeal to experience as it starts with purely conceptual premises. It begins with the analysis of the concept of God and maintains that one’s understanding of the meaning (concept) of God is sufficient for concluding that he exists. The soundness of the ontological argument has been discussed throughout the history of philosophy and the most critical objections were raised by Immanuel Kant. Kant’s objections are based on the categorical assertions that no existential statements are analytic and that existence is not a real predicate. Hence he concludes that the analysis of a concept is not sufficient for demonstrating that something exists. The thesis first provides a descriptive account of Kant’s objections to the ontological argument and then gives a critical examination of these objections. Having considered the later debate on the ontological argument it then maintains that it can significantly sidestep the Kantian objections. It therefore concludes that the ontological argument can still be defended.