Aydınlık Hareketi ve dış politika (1974-1980)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HİKMET GÜNER

Danışman: GÖKHAN ERDEM

Özet:

Tezin birinci bölümünde, Maoculuğun kuramsal çerçevesi incelenmiş ve ilgili dönemde ÇHC'nin dış politika anlayışındaki radikal değişimler incelenmiştir. Daha sonra, Türkiye'de Maoculuğun hangi koşullar altında ortaya çıktığı ve Aydınlık Hareketi'nin Türkiye Maoculuğu içerisindeki konumu araştırılmıştır. Tezin ikinci bölümünde ise, Aydınlık Hareketi'nin Sosyalist Blok, Batı Bloku ve Üçüncü Dünya'ya yönelik nasıl bir dış politika anlayışı geliştirdiği ele alınmıştır. Sonrasında ise, Aydınlık Hareketi'nin Türkiye'yi doğrudan ilgilendiren gelişmelerle, uluslararası arenada meydana gelen gelişmelere yönelik tutumlarında bir farklılık olup olmadığı araştırılmıştır. Aydınlık Hareketi'nin 1974 ile 1980 arasındaki dönemde, büyük oranda ÇHC'nin dış politika çizgisi ile uyumlu bir dış politika anlayışına sahip olduğu sonucuna varılmıştır. Bu durumun altındaki en büyük etkenler ise Aydınlık Hareketi'nin diğer Maocu gruplar ile girdiği siyasi ve ideolojik rekabet ve dönemin radikalleşen ortamında, diğer Maocu gruplar tarafından tecrit edilmeyi göze alamamalarıdır. Bununla birlikte, uluslararası gelişmelerde, Türkiye'yi doğrudan ilgilendiren konularda, daha "Milli" bir çizgi izlediğini söylemek mümkündür. Ancak, Aydınlık Hareketi'nin o dönemde Türkiye'nin uluslararası sistemdeki yerinin, "Üçüncü Dünya" olduğu varsayımından hareket etmeleri, Türkiye'nin resmi dış politika anlayışı ile zaman zaman çatışmasını kaçınılmaz kılmıştır. Uluslararası arenada, cereyan eden gelişmelerde ise, Hareket'in konumu, ÇHC'nin benimsediği dış politika tutumunu destekler niteliktedir. ABSTRACT In this thesis, it is examined what kind of foreign policy approach adopted by the Aydınlık Movement between 1974-1980. In this context, Maoism which affects Aydınlık Movemnt ideologically, significant changes that affect foreign policy of People's Republic of China were examined. After that, improvement Maoism in Turkey and Aydınlık Movement's approach to the international developments were also examined. In the first part of the thesis, the theoretical framework of the Maoism is examined and the radical changes in the foreign policy understanding of the PRC in the relevant period are examined. Then, in Turkey, in which kind of conditions that Maoist movements arise and what's the political position of Aydınlık Movement among Maoist movements in Turkey was researched. In the second part of the thesis, it was discussed how the Aydınlık Movement developed a foreign policy understanding towards the Socialist Block, the Western Bloc and the Third World. Afterwards, Aydınlık Movements's approach to the international developments which are directly related to Turkey has investigated whether there is a difference in attitude towards the developments occurring in the international arena. In the period between 1974 and 1980, Aydınlık Movement was largely affected PRC's understanding of a foreign policy consistent with the foreign policy line. The most important factors under this situation are the political and ideological rivalry of the Aydınlık Movement with other Maoist groups and the fact that they can not be isolated by other Maoist groups in the period of radicalizing environment. However, international developments which Turkey is directly related to the subject, the more "national" possible to say that a watch line. However, Aydınlık Movement's political position in that period in terms of Turkey's place in the international system, "Third World" act from the assumption that, from time to time with Turkey's official foreign policy is inevitably lead to conflict. In the developments that take place in the international arena, the position of the Aydınlık Movement supports the foreign policy stance adopted by the PRC.