Merkepte (Equus Asinus) Encephalon'un anatomisi ve transversal kesitlerinin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2007

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÇAĞDAŞ OTO

Danışman: REŞİDE MERİH HAZIROĞLU

Özet:

Çalısmada, ungulata takımının perissodactyla alt takımında bulunan equidae familyasının ülkemizde en fazla populasyona sahip üyesi olan Equus asinus'un encephalon anatomisi incelendi. Ondört adet merkebin kullanıldıgı arastırmada 8 merkep beyini üzerinde diseksiyon yapıldı. Diger 6 merkep bası ise 1,5 Tesla spin-echo T1 ve T2-agırlıklı MR tarama metodu ile 5 mm kalınlıgında transversal kesitler alınarak görüntülendi. Transversal beyin kesitleri substantia grisea'nın Berlin Blue ile boyanması prensibine dayanan beyin makroskobik boyama metoduna göre boyandı. Merkep beyninde hemispherium'lar üzerindeki sulcus ve gyrus'ların oldukça kıvrımlı oldugu izlendi. Disi ve erkek hayvanların beyinleri arasında boyutları dısında bir farklılık saptanmadı. Manyetik rezonans tarama sırasında encephalon'un yanısıra çevre yumusak dokular ve bastaki diger anatomik olusumlar da görüntülendi. T1-agırlıklı MR görüntülerinde dokuların anatomik yapısı ayrıntılı biçimde belirlendi. Beyin dokusu gri tonlarda, BOS siyah, kaslar gri, yag dokusu beyaz, kemikler ise koyu gri ve siyah renklerde görüldü. T2-agırlıklı görüntülerde ise dokular arasındaki kontrast farklılıkları yüksek görüntü kalitesi ile gözlendi. Cortex cerebri beyaz, corona radiata siyah, BOS parlak beyaz, kan damarları ve kaslar siyah, yag dokusu beyaz, kemikler ise gri tonlarda izlendi. Boyama yapılan transversal kesitlerde cortex cerebri ile bazal ganglion'lar gibi derin nükleusların koyu mavi renkte boyandıgı, corona radiata ve tractus'lar ile corpus callosum gibi kommisural yolların beyaz olarak kaldıgı tespit edildi. Merkepte encephalon'un ortalama agırlıgı 370 ± 7 g, uzunlugu 135,28 ± 1,81 mm, genisligi 88,35 ± 0,62 mm, yüksekligi 68,9 ± 0,74 mm olarak ölçüldü. Merkep beyninin at ile karsılastırıldıgında vücut agırlıgına göre orantısal olarak daha büyük oldugu görüldü. Sonuç olarak yapılan bu çalısma ile merkepte encephalon'un anatomisi ve transversal kesitleri MR görüntüleriyle karsılastırmalı olarak incelendi. Elde edilen bulgular dogrultusunda merkep beyninin büyük oranda ata benzedigi görüldü. Arastırmanın hem veteriner anatomi ögretiminde bir kaynak olacagı, hem de equidae beyini ve çevre dokularına ait patolojilerin tanısında klinisyenlere yardımcı olacagı düsünüldü.AbstractIn this research, the anatomy of the encephalon of Equus asinus, is a member of equidae family that is in the perissodactyla subgroup of ungulata group, which has the largest population of this family in our country was examined. Fourteen donkeys were used in this study. Eight donkey brains were dissected. The remaining six donkey heads were imaged by using the 1,5 Tesla spin-echoT1 and T2-weighted MR scanning method in 5 mm thickness transversal slices. The transversal brain sections were stained according to macroscopic brain staining method which is based on staining the substantia grisea with Berlin Blue. Sulci and gyri on the hemisphers were quite curly in donkey brain. No differences except for the size was detected between the brains of female and male animals. During MR scanning, besides encephalon, the surrounding soft tissues and other anatomical structures of head were imaged. In T1-weighted MR images, anatomy of tissues were detected in detail. Brain was in grey tones, cerebrospinal fluid was black, muscles were dark grey, fatty tissue was white, while bones were dark grey and black. In T2-weighted MR images, contrast differences among tissues were detected with high image quality. Cortex cerebri was in white tones, corona radiata was black, cerebrospinal fluid was bright white, blood vessels and muscles were black, fatty tissue was white, whereas bones were grey. In the stained transversal sections, it was detected that cortex cerebri and deep nuclei such as basal ganglia were stained dark blue but corona radiata, tracts and commissural paths such as corpus callosum remained white. In donkey encephalon?s average values were 370 ± 7 g weight, 135,28 ± 1,81 mm lenght, 88,35 ± 0,62 mm widht and 68,9 ± 0,74 height. When compared to the horse brain, donkey's brain was bigger, proportioned to body weight. In conclusion, with this study, anatomy of brain and its transversal sections in donkey were comparatively examined with MR images. According to obtained findings, it was suggested that a donkey brain was quite similar to that of a horse. It is considered that this study will both be a refence in veterinary anatomy education, and help clinicians in the diagnosis of pathologies of equidae's brain and surrounding tissue.