Sürmecik (Banaz-UŞAK) Paleolitik açık hava yerleşimi, Levallois teknolojisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GÖKNUR KARAHAN

Danışman: KADRİYE ÖZÇELİK

Özet:

Bu tez çalışması Levallois tekniğin Sürmecik Paleolitik açık hava yerleşimindeki görünümünü incelemeyi amaçlamıştır. Levallois çekirdekler tüm hazırlanmış çekirdekler içerisinde %59 oran ile temsil edilirler. Çoğunlukla merkezcil récurrent yongalama baskın olmakla birlikte diğer Levallois yongalama metotları da kullanılmıştır. Tekrar hazırlanan Levallois çekirdekler gibi bazı özel çekirdeklere de ulaşmak mümkün olmuştur. Tercihli Levallois ürünler çeşitli hazırlık ve çıkarım metotları ile ilişkili olarak endüstri içerisinde bulunurlar (IL 6,36). Levallois ürünlerin %35'i çeşitli düzeltiler ile alet haline getirilmiştir (rIL 4,13). Aletler arasında en yoğun kategorileri dişlemeliler, kenar kazıyıcılar, çontuklular ve düzeltili Levallois ürünler oluştururlar. Bunların yanı sıra budamalı ve saplı formlar da aletler içerisinde yer alır. Levallois teknik, Sürmecik'te açıkça belirli zıtlıkların vurgulanabileceği ve tek bir davranış modeli olarak nitelendirilemeyecek oranda çeşitlilik sunar. Bu çeşitlilik sonucunda iki ayrı teknolojik yapıdan bahsedilebilir. Bu yapılardan birini makro bir endüstri oluştururken, diğer teknolojik yapı diskoidal yongalama ile ilişkili mikro bir endüstridir. Bu teknolojik yapıda mikrolitizasyon tükenme olgusundan çok davranış biçimi olarak görülmektedir. Levallois yongalamanın esnekliği -seçenek olarak-, ya yongayı ya çekirdeği ya da her ikisinin de bir kombinasyonunu kullanarak ihtiyaçlara yönelik olası bir çözümü temsil etmektedir. Sürmecik Paleolitik açık hava yerleşiminin yontmataş endüstrisi; Anadolu Paleolitik'inde görülen ancak örneklemin az olmasından dolayı anlamlandıramadığımız unsurları yoğun ve bir bütün olarak barındıran, yonga teknolojisinin baskın olduğu lokal gelişmiş bir Moustérien olarak tanımlanabilir. This thesis aimed to investigate the appearance of Levallois technique in the Paleolithic open-air site of Sürmecik. Levallois cores are represented by %59 of all prepared core in Sürmecik. While mostly centripetal récurrent flaking is dominant, other Levallois flaking methods have also been used. However, some specific Levallois cores such as some re-prepared were also available. Preferential Levallois products are found in the industry in relation to various preparation and exploitation methods (IL 6,36). %35 of Levallois products have various retouched (rIL 4,13). Among the tools, the most intensive categories are denticulates, side scrapers, notches and retouched Levallois flakes. In addition, some unique forms with truncation and tanged forms are also included in the tools. The Levallois technique presents a diversity in Sürmecik, to which certain opposites can be clearly emphasized and which cannot be described as a single model of behavior. As a result of this diversity, two different technological structures can be mentioned. While one of these structures constitutes a macro-industry, the other technological structure is micro-industry associated with discoidal flaking. In this technological structure, microlitization is seen as the behavior rather than exhaustion fact of lithics. The flexibility of the Levallois flaking -as an option- represents a possible solution to the needs using either the flake or the core or a combination of both. Chipped stone industry of the Paleolithic open-air site of Sürmecik; it can be defined as a locally developed Moustérien which is dominated by flake technology, but due to very few samples, elements that do not make sense in the Anatolian Paleolithic are seen as dense and as a whole.