Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: YASEMİN DURAK
Danışman: Metin Pişkin
Özet:
ÖZET
EVLİLİĞE KARAR
VERMİŞ BİREYLERİN ROMANTİK İLİŞKİ İNANÇLARINI YORDAMADA BAĞLANMA STİLLERİ VE ÖZSAYGI
DÜZEYLERİNİN ROLÜ
DURAK,
Yasemin
Yüksek
Lisans Tezi, Eğitimde Psikolojik Hizmetler Anabilim Dalı
Tez Danışmanı: Prof. Dr. Metin PİŞKİN
Mart
2020, 114
Bu
çalışmada evliliğe karar vermiş bireylerin romantik ilişki inançları, bağlanma
stilleri ve benlik saygılarının cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi ve ilişki süresi bakımından farklılaşıp farklılaşmadığı araştırılmıştır. Aynı zamanda evliliğe karar vermiş bireylerin
romantik ilişki inançlarının bağlanma stilleri ve özsaygı düzeyleri arasındaki
ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır.
İlişkisel tarama
modelinde yapılan bu araştırmanın çalışma grubunu 2019
yılı Şubat ve Mart aylarında Çankaya Belediyesi Evlendirme Birimine, nikah
işlemlerini başlatmak üzere başvuran ve çalışmaya gönüllü olarak katılmayı
kabul eden 379 kişi oluşturmaktadır. Çalışmada katılımcıların romantik
ilişkilerde akılcı olmayan inançlarını belirlemek için, Romantik İlişkilerde
Akılcı Olmayan İnançlar Ölçeği; bağlanma stillerini ölçmek için, Yakın
İlişkilerde Yaşantılar Envanteri II ve benlik saygılarını ölçmek için de
Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği kullanılmıştır. Aynı zamanda katılımcıların sosyo-demografik
bilgileri elde etmek için Demografik Bilgi Formu kullanılmıştır. Elde edilen
veriler SPSS programında çözümlenmiştir.
Öncelikle evliliğe karar vermiş bireylerin romantik ilişki inançları, bağlanma
stilleri ve benlik saygılarının demografik değişkenler bakımından farklılaşıp farklılaşmadığını test etmek için İlişkisiz Örneklemler T-Testi ve Mann Whitney
U Testi, tek faktörlü varyans analizi (ANOVA) ve Kruskall Wallis Testi
uygulanmıştır. Araştırmanın bir diğer amacı olan evliliğe karar vermiş
bireylerin romantik ilişki inançlarının bağlanma stilleri ve özsaygı düzeyleri
arasındaki ilişkinin incelenmesi amacı ile de çoklu regresyon analizi uygulanmıştır.
Araştırma bulgularına göre, evliliğe karar vermiş bireylerden
erkek katılımcıların akılcı olmayan romantik ilişki inançlarından, Sosyal Zaman
Kullanımı konusunda kadınlara göre daha fazla gerçekçi olmayan inanca sahip
olduğu; 18-25 yaş aralığında yer alan bireylerin akılcı olmayan romantik ilişki inançlarından; Sosyal Zaman Kullanımı, Fiziksel
Yakınlık ve Aşırı Beklentilerinin, 26-35 yaş aralığında veya 36 ve üstü yaş
aralığında olanlardan daha yüksek olduğu bulunmuştur. Katılımcıların yaş
aralıklarına göre yapılan incelemede ise, 18-25 yaş aralığında yer alan
katılımcıların kaygılı bağlanma düzeyinin 26-35 yaş aralığında veya 36 ve üstü
yaşta olanlara göre daha yüksek olduğu olduğu tespit edilmiştir. Eğitim düzeyi
yüksek lisans veya doktora olan katılımcıların akılcı olmayan romantik ilişki
inançlarından Aşırı Beklentiler, Sosyal Zamanı Kullanımı, Fiziksel Yakınlık ve
Cinsiyet Farklılıklarının, eğitim düzeyi lisans ve lise olanlardan daha düşük
olduğu bulunmuştur.
Araştırmanın bir
diğer amacı olan, evliliğe karar vermiş bireylerin bağlanma stilleri ve benlik
saygısı düzeylerinin romantik ilişki inançlarını yordayıp yordamadığının
incelenmesidir. Yapılan analiz sonuçlarına göre, kaygılı bağlanan bireylerin, Aşırı
Beklentiler, Sosyal Zaman Kullanımı, Zihin Okuma, Farklı Düşünmek, Fiziksel
Yakınlık ve Cinsiyet Farklılıklarına dair daha fazla akılcı olmayan romatik
ilişki inancına sahip olduğu, kaçınmacı
bağlanan bireylerin ise; Sosyal Zaman Kullanımı, Farklı Düşünmek ve Fiziksel
Yakınlığa dair daha fazla akılcı olmayan romantik ilişki inancına sahip olduğu
tespit edilmiştir. Ayrıca katılımcıların benlik saygıları arttıkça, Aşırı
Beklentiler ve Zihin Okumaya dair daha fazla gerçekçi olmayan romantik ilişki
inancına sahip oldukları sonuçlarına ulaşılmıştır.
Anahtar Sözcükler:
Romantik İlişkiler, Romantik İlişkilerde Akılcı Olmayan İnançlar, Benlik
Saygısı, Bağlanma, Evliliğe Karar Vermiş Bireyler