Kamu görevlisinin ifade özgürlüğü


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BURAK ERDEM

Danışman: KAYA BURAK ÖZTÜRK

Özet:

Gerek Anayasamızda gerek uluslararası sözleşmelerde ifade özgürlüğü kural olarak herkese tanınmış bir hürriyet olmasına rağmen pratikte herkes ifade özgürlüğünden eşit şekilde yararlanamamaktadır. Haiz oldukları ödev ve sorumluluklar, bir yandan ifade özgürlüğünün kapsamına giren eylemlerde kamu görevlilerinin sağduyuyla hareket etmesini gerektirirken öte yandan kamu görevlilerinin ifade özgürlüğünün sıradan vatandaşlara kıyasla daha fazla sınırlandırılmasına olanak tanımaktadır. Gerçekten de sahip oldukları ödev ve sorumluluklar gerekçe gösterilerek kamu görevlilerinin ifade özgürlüğüne başta 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu olmak üzere çeşitli kanun ve düzenleyici idari işlemlerle sınırlamalar getirilmiştir. Siyasi parti üyesi olma ve siyasi faaliyette bulunma yasağı, basına bilgi veya demeç verme yasağı ya da gizli bilgileri açıklama yasağı gibi yasaklar bunların başlıcalarıdır. Bütün bu sınırlamalara karşın kamu görevlileri de toplumun birer ferdidir ve bu nedenle kamu görevlilerinin ifade özgürlüğünün sınırlandırılması sonucu doğuran sınırlamaların Anayasaya ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne uygun olması zorunludur. Bu çalışmada kamu görevlilerinin görev yaptıkları pozisyon itibariyle maruz kaldıkları kısıtlamalar ile toplumda yaşayan birer birey olmalarından ötürü sahip oldukları haklar ifade özgürlüğü bağlamında ele alınacak ve Türk hukukunda kamu görevlilerinin ifade özgürlüğünün sınırları Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ışığında çözümlenmeye çalışılacaktır. Anahtar Kelimeler: kamu görevlisi, ifade özgürlüğü, ödev ve sorumluluklar, siyasi faaliyet yasağı, bilgi veya demeç verme yasağı, gizli bilgileri açıklama yasağı Although freedom of expression has been recognized as a rule for everyone in our Constitution and in international conventions, in practice not everyone can enjoy freedom of expression equally. Whilst the duties and responsibilities civil servants have, require them to act with common sense in actions which fall within the scope of freedom of expression, they also limit freedom of expression of civil servants more than typical citizens. Indeed, on the grounds of their duties and responsibilities, restrictions were imposed on the freedom of expression of civil servants by various laws and regulatory administrative acts, notably the Civil Servants Act No. 657. Prohibitions such as ban on membership of a political party, political activities, giving information or statements to the press, and disclosing confidential informations are the fundamental restrictions. Despite all these limitations, civil servants are also members of the society. Therefore, the restrictions which limit the freedom of expression of civil servants must comply with the Constitution and the European Convention on Human Rights. In this study, the restrictions that civil servants are subjected to due to their tasks and the rights they have due to a being individual living in the society will be discussed in the context of freedom of expression. And, the limits of the freedom of expression of civil servants in Turkish law will be tried to be examined in the light of the decisions of the Constitutional Court and the European Court of Human Rights. Keywords: Civil servant, freedom of expression, duties and responsibilities, prohibition of political activity, prohibition of giving information or statements, prohibition of disclosure of confidential information