Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEYNUR KIRAN
Danışman: MUSTAFA SEVER
Özet:Bu araştırma, öğretmenlerin toplumsal cinsiyet kurgularının Ankara ve Berlin örnekleri ile karşılaştırılmasıdır. Araştırma her iki ülkeden 10 kadın 10 erkek toplamda 20 öğretmenle yarı yapılandırılmış yüz yüze derinlemesine görüşmelerle yapılmıştır. Toplumsal Cinsiyet kavramı tanımlanırken, cinsiyet rolleri, toplumsal cinsiyet eşitliği ve toplumsal cinsiyetin Almanya ve Türkiye öznellerinde güncel ve tarihsel durumu özetle açıklanmıştır. Toplumsal cinsiyet sorunu, eğitim alanında öğretmen öznelinde incelendiği için Türkiye ve Almanya eğitim sistemindeki durumu irdelenmiştir. Ayrıca toplumsal cinsiyetin salt bir kadın sorunu olarak görülmemesi, kavramın biyolojik özellikler dışında kadına ve erkeğe toplumsal ve kültürel anlamda bir ayrışma sahası yaratması nedenli "erkeklik" kavramı da kısaca tartışılmıştır. Yapılan görüşmelerin içeriğini, öğretmenlerin kadınları, erkekleri, çocukları, LGBTI bireyleri kurgulayışları ve bireylere yükledikleri toplumsal cinsiyet rollerinin neler olduğunu öğrenmek amaçlı sorulan sorular oluşturmaktadır. Bulguların değerlendirilmesi ve yorumlanması bu çerçevede yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular doğrultusunda öğretmenlerin toplumsal cinsiyet kurguları; kadınlara-erkeklere ev içi alanlarda yüklenilen roller, kadınların-erkeklerin kurgulanış biçimleri, kadına-erkeğe doğalında atfedilen roller doğrultusunda öğretmenlik mesleğine ve okul yöneticiliğine ilişkin yaklaşımlar, LGBTI bireyleri kurgulayış, öğretmenlerin toplumsal cinsiyet bakış açılarının eğitim ortamına yansıması ana başlıklarına ayrılmış ve yorumlanmıştır. Araştırma sonuçları, Ankara'da ve Berlin'de görev yapan katılımcı öğretmenlerin benzer biçimde kadına ev içi alanlarda annelik ve ev işleri, erkeğe ise evin kontrolü ve yönetimi sorumluluğunu yüklediğini; genel olarak kadınların duygusal, erkeklerin ise, rasyonel kişiler olarak kurgulandığını; kadınlara öğretmenlik mesleğinin, erkeklere ise yöneticilik mesleğinin uygun görüldüğünü, LBTI bireylerin de "anormal" olarak kurgulandığını göstermektedir. Ayrıca Ankara'da göre yapan öğretmenlerin Berlin'de görev yapan öğretmenlerden farklı olarak kadınları sosyal yönü zayıf, erkekleri ise sosyal yönü güçlü kişiler olarak kurguladığı, öğrencileri ödüllendirmek için verilen hediyelerin seçiminde cinsiyetçi kurguların etkili olduğu görülmüştür. Anahtar Sözcükler: Toplumsal Cinsiyet, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, Ataerkillik, Erkeklik. This study is a comparison of teachers' gender constructs with Ankara and Berlin examples. The study was conducted with 20 teachers, 10 female and 10 male, from both countries through semi-structured, face-to-face, in-depth interviews. When defining the concept of gender; gender roles, gender equality and the current and historical status of gender in Germany and Turkey are described briefly. As gender issues are examined in the subject of the teacher in the field of education, the situation in Germany and Turkey's education systems were discussed. In addition, the concept of masculinity has been briefly discussed; since gender is not regarded as a mere female problem and besides the biological features, it creates a social and cultural divide between women and men. The content of the interviews consist of questions asked to teachers to figure out the way they build up women, men, children, LGBTI individuals and the gender roles they place on them. Evaluation and interpretation of the findings were made within this framework. According to the findings of the research, teachers' gender constructs were divided into the following main groups and interpreted; roles assigned to women and men in domestic areas, the ways to construct women and men, approaches related to teaching profession and school management in line with the roles attributed naturally to women and men, constructing LGBTI individuals, and effects of gender perspectives of teachers on educational environment. The results of the research indicated that the participant teachers in Ankara and Berlin put the responsibility of motherhood and housework on women in the household and the control and management of the home on me;. that women in general are constructed as emotional and men as rational persons; that the teaching profession for women and the management profession for men are deemed appropriate and that LGBTI individuals are constructed as "abnormal". Unlike the teachers working in Berlin, for the teachers who work in Ankara, women are constructed to have weak social sides and men, strong social sides; in addition sexist constructs were found to be effective in the selection of gifts to reward students. Key Words: Gender, Gender Equality, Patriarchy, Masculinity.