İngiltere ve Türkiye'de idarenin yargısal denetiminde makullük ilkesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FEVZİ KILIÇ

Danışman: ALİ DURSUN ULUSOY

Özet:

Anglo-Sakson hukuk sisteminde idarenin takdir yetkisinin yargısal denetimi makullük ilkesi ile başlamış ve mahkemelerce geliştirilmiştir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin İngiltere aleyhine verdiği insan haklarına ilişkin ihlal kararlarında ilk defa yer bulan ve 1998 tarihli Human Rights Act ile kabul edilen temel hakların korunmasını esas alan Kıta Avrupa'sı hukuk sisteminin kavramı olan ölçülülük ilkesi, makullük ilkesi ile birlikte İngiltere'de uygulanır hale gelmiştir. Türkiye'de idarenin yargısal denetimine ilişkin mevcut kavramlar içerisinde makullük ilkesinin izleri ölçülülük ilkesinde bulunmaktadır. İdarenin takdir yetkisinin yargısal denetiminde, idari işlemlerin kurucu unsurlarının bağlantısının nitelendirilmesinde makullük kavramının bir ilke olarak yer alması, hukuka uygunluk denetimi kapsamını geliştirebilir. In Anglo-Saxon legal system, judicial review of the discretion of the administrative acts has been commenced with the principle of reasonableness and has extensively been developed in the hands of the courts. The principle of proportionality, which is the foundation of the Continental European legal system and has first appeared in the decisions of The European Court of Justice concerning human rights violations against the United Kingdom, become actualized along with the implementation of the priciple of reasonbleness in the United Kingdom. We can conclude that the principle of reasonableness and the principle of proportionality have been mutually constituted within the bunch of the concepts associated with the judicial review of Turkish administrative system. Therefore, in the context of the judicial review of the discretion of the administration, the principle of reasonableness will be a central concept in order to describe the relationship between the constitutive elements of the administrative acts. As well, the principle of reasonableness may be helpful tool to enhance the scope of the review on the administrative acts in compliance with the laws.