Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NUR ARSLAN
Danışman: MURAT AKKURT
Özet:Asma sofralık, şaraplık ve kurutmalık ürün olarak en çok tüketilen bahçe bitkileri arasında yer almaktadır. Külleme (Eryshpe necator) Dünya bağcılığını tehdit eden ve önemli verim ve kalite kayıplarına yol açan bir hastalıktır. Külleme hastalığına Vitis vinifera L. türüne ait çeşitlerin tamamına yakını duyarlıdır. Bu çalışmada, Boğazkere (Vitis vinifera L. küllemeye hassas), Cabernet Sauvignon (Vitis vinifera L. küllemeye hassas), Regent (Hibrit Vitis vinifera L. küllemeye tolerant) ve Kishmish Vatkana (Vitis vinifera L. küllemeye Tolerant) çeşitlerinin, külleme ve külleme + MeJa uygulamaları sonrası transkripsiyon faktörü genlerden Myc2, WRKY1 ve DHN1a'nın Real-time PCR ile gen ifade seviyelerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada karşılaştırdığımız hassas ve tolerant çeşitlere ait dal çelikleri köklendirilmelerinin ardından, doğal ortamdan alınan külleme etmeni ile inoküle edilmiştir ve ardından 50µM MeJa uygulaması gerçekleştirilmiştir. Çeşitlere ait yaprak örnekleri uygulamaların ardından 0., 6., 12., 24., 48., 72., 96. ve 120. saatlerde toplanmıştır. Külleme ve külleme + MeJa uygulamalarının Real-time PCR analizleri WRKY1, DHN1a, Myc2 genlerinde gerçekleştirilmiştir. Actin1 geni referans gen olarak kullanılmıştır. Araştırma sonucunda hassas ve tolerant çeşitlerin farklı mekanizmaları kullandığı ve transkripsiyon faktörü genlerin külleme etmeni ve MeJa varlığında uyarıldığı görülmüştür. Külleme etmeninin 3 gende ve 4 çeşitte farklı ifadeler gösterdiği ve MeJa uygulamasının Erysiphe necator üzerinde etkili bir uyarıcı olduğu belirlenmiştir. Grape is globally among the most consumed horticulture as table grapes, wine and dried. Powdery mildew (Erysiphe necator) is a disease that threatens the world of viticulture and leads to significant yield and quality losses. Almost all of Vitis vinifera L. species is susceptible in Powdery mildew. In this study, Bogazkere (Vitis vinifera L. Powdery mildew susceptible genotype), Cabernet Sauvignon (Vitis vinifera L. Powdery mildew susceptible genotype), Regent (Hibrit Vitis vinifera L. Powdery mildew resistant genotype) and Kishmish Vatkania (Vitis vinifera L. Powdery mildew resistant genotype) varieties were made with the aim of determining at gene expression levels by Real-time PCR of Myc2, WRKY1 and DHN1a, which are transcription factor genes after Powdery mildew and Powdery mildew + MeJa treatments. After cuttings of the susceptible and resistant genotype which we compared in the study were rooted, they were inoculated with Powdery mildew agent from the natural environment and then 50 μM MeJa treatment was carried out. Leaf samples of varieties were collected at 0., 6., 12., 24., 48., 72., 96. and 120. hours after treatments. Real-time PCR analyzes of the Powdery mildew and Powdery mildew + MeJa treatments were investigated in the WRKY1, DHN1a, Myc2 genes. Actin1 gene was used as housekeeping gene. It has been shown that susceptible and resistant genotypes use different mechanisms and that transcription factor genes are stimulating in the presence of Powdery mildew agent and MeJa. Gen expressions of 3 genes and 4 varieties are different the Powdery mildew agent and MeJa treatment is an effective elicitor on Erysiphe necator.