Işık kullanım etkinliği (LUE) modeli ile çankırı ilindeki meralarda biyokütle tahmini


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EDİZ ÜNAL

Danışman: İLHAMİ BAYRAMİN

Özet:

Yeşil aksama sahip bitki topluluğunun birim alandaki toplam kütlesi anlamına gelen biyokütle, meraların otlatma kapasitelerinin ve verimlerinin tespit edilmesi amacıyla kullanılan en önemli özelliklerinden biridir. Meraların en iyi şekilde yönetimini sağlamak ve onlardan maksimum faydayı temin etmek için, botanik kompozisyonunun, besin üretim miktarının ve bunun alansal ve zamansal dağılımının belirlenmesi gereklidir. Bu çalışmada Işık Kullanım Etkinliği (LUE) modeli ile Çankırı ilindeki meraların 2000-2009 yılları arasındaki aylık ve yıllık toplam biyokütle miktarları hesaplanmıştır. Buna ilaveten, on yıllık zaman aralığında biyokütledeki mekansal değişim ve bu değişimin yönü (eğilimi) belirlenerek haritalandırılmış ve bunları etkileyen faktörler tartışılmıştır. On yıllık ortalamalardan elde edilen verilere göre il genelindeki meraların biyokütle üretimleri yıllık 25000 ton civarındadır. Bu üretim miktarı, birim alanda (1 m2) yaklaşık 11,4 gr kuru madde olarak verime tekabül etmektedir. Meraların biyokütle verimleri on yıllık döneme (2000-2009) göre azalma eğilimi içerisindedir (ortalama eğilim -0,87 g/m2). Korelasyon analizi, yağış ve verim eğilimleri arasında %99 güven aralığında pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğunu göstermektedir. Toplam biyokütle miktarını belirlemek amacıyla yaygın olarak kullanılan tümleşik NDVI yöntemi ile LUE modelinden hesaplanan biyokütle, %69 oranındaki bir doğrulukta tahmin edilebilmektedir.AbstractBiomass which means total production of live vegetation in a unit of area is one of the most important features of pastures to find out their productivity and grazing capacities. It is necessary to determine pastures’ botanical composition and organic material they produce and their spatial extention that it can be managed to get maximum sustainable yield. In this study, monthly and annual total biomass of pastures in Çankırı province for the period of 2000-2009 is calculated using Light Use Efficiency (LUE) Model. In addition to spatial variances of biomass, its trends and magnitude throughout the ten-year period is estimated and mapped. The factors which affect biomass productivity, its geographical distribution, temporal trend and magnitude are also discussed. Findings showed that average total biomass production of ten years is approximately 25000 tons for entire pastureland in the province. This means that gross primary productivity is 11.4 gr/m2 for a unit of area. According to analysis, pastures’ productivity is in the trend of decrease (average slope -0.87g/m2) between 2000-2009. Correlation analysis shows that there is a positive meaningful relationship with %99 confidence interval between trends of rainfall and biomass production. Biomass production calculated from LUE model can be estimated %69 accuracy using integrated NDVI.