Nabia Abbott ve İslam papirüsleri incelemeleri bağlamında erken dönem yazılı kaynak araştırmalarının yöntem ve değeri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÖZGE KÖKSAL

Danışman: ALİ DERE

Özet:

Tarihsel belge ve materyallerin nasıl incelenmesi gerektiği ile alakalı birçok metot ve düşünce geliştirilmiştir. İslȃm'ın erken dönemlerinde yazılmış tȃrihȋ malzemenin önemini ortaya çıkaran ve bu malzemenin nasıl değerlendirilmesi gerektiği ile alakalı yapılan araştırmalar, ilk olarak Batı kaynaklı olmuştur. Bu noktada, İslȃm'ın erken dönemlerine ait papirüs ve el yazmalarını inceleyen ve bu alana çok sayıda katkıda bulunan Nabia Abbott karşımıza çıkmaktadır. Abbott, İslȃm tarihi, Arap Edebiyatı, Tefsir, Fıkıh gibi ilimlere ait tȃrihȋ kaynakları incelemekle kalmaz; Hadis ilmi ile alakalı tarihsel materyalleri de detaylı bir şekilde inceler ve İslȃmȋ rivȃyet geleneği ve mevcut yazılı belgelere yönelik yöntem ve teknik geliştirmeye çabalar. Abbott, İslȃmȋ rivȃyet sistemini araştırırken papirüs ve el yazmalarına büyük önem verir. Ona göre, İslȃm geleneğinde yazının kullanılması sanıldığı kadar az ve geç tarihli değildir. Bilakis o, Araplar arasında yazının kullanımını çok eskiye dayandırır ve bu durumun yazılı rivȃyetin oluşmasında çok etkili olduğunu savunur. Abbott'un yapmış olduğu bu çalışmalar hadislerin sıhhatini tespit etmede farklı bakış açılarının oluşmasında etkili olmuştur. Hadislerin klasik değerlendirme biçimlerinden farklı olarak daha somut bir şekilde ele alınarak incelenmesi bazı bilgilerin teyid edilmesi açısından faydalı olmuştur. Anahtar Kelimeler: Nabia Abbott, Papirüs, İslȃmȋ Rivȃyet, Yazılı Kaynak Many methods and ideas have been developed regarding how historical documents and materials should be examined. The researches, which revealed the importance of historical material. written in the early periods of Islam and how it should be evaluated, were firstly originated from the West. At this point, Nabia Abbott contributes to this field through examining early Islamic manuscripts and papyrus. (It is observed that ) The researches on the importance of the Islamic historical material written in early period of Islam and on the the methods of evaluating them firstly took place in the West. Abbott, through her studies on early Islamic manuscripts and papyrus, has valuable contributions in this field. Along with historical sources of Islamic history, Arabic Literature, Tafsir, Fıqh, she examines in detail the historical materials related to the science of hadith. By doing this she tries to develop methods and techniques to analyse the tradition of Islamic narration and the existing written documents. According to Abbott, the use of writing in the Islamic tradition/cuture is not as late as is thought. Rather, she dates the use of writing down traditions/narrations among the Arabs, very early (and this situation) which effected the formation of writing hadith. What Abbott has done related to this field very much affected the eveluate the criticism of Hadith narration. It benefits to criticise the Hadith narrations in the light of tangible evidences. Keywords: Nabia Abbott, Papyrus, Islamic Narration, Written Source