Tezin Yürütüldüğü Kurum: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Yusuf TOPYAY
Danışman: MESUT OKUMUŞ
Özet:Kur’an’ı Kerim yaklaşık 23 yıllık zaman diliminde Arapça olarak inmiş olan ilahi bir kitaptır. Arapça, Sami diller ailesinden olan ve bu diller arasında pro-semitik’e en uygun olan en köklü ve en eski dildir. Arap dili bu kadar köklü bir dil olmasına rağmen elimizde bu dilde Kur’an’ı Kerim’den önce yazılmış olan güvenilir belgeler maalesef bulunmamaktadır. Ancak diğer Sami diller için aynı şeyi söylememiz mümkün değildir. Örneğin elimizde, M.Ö. 2600’lü yıllara kadar götürülebilen yazılı eserler mevcuttur. Arapça da diğer dillergibi zaman içerisinde çeşitli etkenlerden dolayı birçok değişikliğe uğramıştır. Ve bu dil varlığını sürdürdükçe bu değişim sürekli devam edecektir. Nitekim Kur’an, nüzulü ile beraber bazı sözcüklere daha önce taşımadıkları yeni anlamlar yüklemiştir.Çalışmamızda “Nefs”ve “ruh”kavramları artsüremli semantik yöntemle incelenmiştir. Dolayısıyla bu kavramların anlam serüvenlerini ortaya koymak için ilk önce Arapça ile aynı dil ailesine mensup olan kendisinden önceki kutsal kitaplara müracaat edilerek bu kavramlar dilsel analize tabi tutulmuştur. Bu bağlamda bu kavramlar birinci bölümde Tanakh sözlükleri, İbranice sözlükler ve Tanakh’taki kullanımları dikkate alınarak incelenmiştir.İkinci bölümde, elimizdeki ilk İncil nüshalarının Yunanca olmasından dolayı Yunanca sözlüklerde ve Yunanca İncillerde, daha sonra da Yunanca İncillerdentercüme edilmiş olan Süryanice İncillerde ve sözlüklerde bu kavramlara yönelik anlamlar üzerinde durulmuştur.Üçüncü bölümde de kronolojiyi bozmamak ve cahiliye dönemini görmezden gelmemek için Kur’an öncesi cahiliye şiirlerine müracaat edilmiştir.Dördüncü bölümde ise bu kavramların Kur’ân’daki kullanımları üzerinde durulmuş, kavramların ayetlerde sahip olduğu anlamlar tespit edilmiş ve buna göre anlam grupları oluşturulmuştur. Dahasonra da belirlenen bu anlam grupları bağlamında müfessirlerin değerlendirmelerine yer verilmiştir.Çalışmamız, “Nefs”ve “ruh”kavramlarının artsüremli semantik analize tabi tutulması ve elde edilen verilerin ortaya konulmasıyla sonuçlandırılmıştır.AbstractThe Koran is a holy book which was transmitted in an approximately 23-year period in Arabic. Arabic belongs to the family of Semitic languages and is among those languages that which matches the most with the pro-semitik. It is also the most established and oldest language.Despite this factwe unfortunately don’t have reliable documents which were written before the Qur’an in arabic. However this is not the same with the other Semitic languages. For instance, there are documents which date back to 2600 BC. Even Arabichas, like many other languages, changed over time due to various influences. This process of change will hold on. Therefore, with the revelation of the Qur’an, some words imposed meanings they have not contained previously. In this study the concepts “soul”and “spirit”were investigated with the diachronic method. According to this method, to highlight the importance of adventure of these concepts, one has first turned to previous holy books which belongs to the same language family, and subjected these conceptsto linguistic analysis. In the second part, as the first copies of the Bible we possess are in Greek, these concepts were analyzed concerning their meanings through the revision of Greek dictionaries and Greek Bibles and thereafter with the Syrian Bibles, which emerged from the translations of Greek Bibles. To preserve the choronological integrity and to include the period of jahiliyya the poems from this period were consulted into the study. The fourth part of the study deals with the use of these concepts in the Koran. So the meanings this concepts contains in the related verses, were investigated and accordingly meanig groups were made up. Then the assessments of the exegetes, related to this meaning groups, were included to the research. The studyhas been completed with the diachronic and semantic analysis of the terms “soul”and “spirit”and the presentation of the outcomes of the study.